گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

در مورد محل دفن حضرت زینب سلام الله علیها سه قول هست که هر کدام طرفدارانی دارد، حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی در مقاله حاضر  ضمن بیان دیدگاه استاد علامه طهرانی رحمة الله علیه به بررسی تاریخی این امر پرداختند

در این مورد که چرا به پیامبر صلی الله علیه و آله ابوالقاسم می گویند: یک جهت ظاهری وجود دارد که حضرت دارای فرزندی به نام قاسم بودند که در نوجوانی از دنیا رفتند و یک جهت باطنی و ملکوتی دارد که وجود امام رضا علیه السلام در حدیثی آن را بیان می فرمایند:

شخصیت و قیام جناب مختار ثقفی در صفحات تاریخ و انظار بزرگان همیشه مورد تضارب آراء و اختلاف بوده است؛ به مناسبت 14 ماه مبارک رمضان که مصادف با شهادت اوست مختصر مطالبی که در نوشتجات حضرت علامه آیت الله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی اعلی الله مقامه آمده و توسط حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی گردآوری شده بدون هیچ قضاوتی ارائه می گردد. 

چقدر خوب است امام را از زبان امام بشناسیم؛ امام رضا علیه السلام امام را اینگونه معرفی می فرماید: ... امام همچو ابر پرباران است و چون باران ریزان. امام خورشید درخشنده و زمین هموار (جهت زرع و کشت و برکات) و چشمه جوشان و محلّ تجمّع آبهاى خوشگوار در صحراهاى سوزان و بى ‏پایان است. امام چون باغ مصفّاى دلنشین در کویر بى ‏آب و علف هواها و وساوس شیطانى است. امام امین و رفیق و چون پدرى مهربان و برادرى دلسوز است... 

درباره روزه روز عاشورا اقوال متعددی از ناحیه بزرگان در قدیم و جدید وجود دارد در این مقاله تحقیقی از جانب حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی صورت گرفته که در یک جمع بندی به نظری متفاوت رسیده اند که از نظر خوانندگان محترم می گذرد.

کتاب حاظر مجموعه مقالاتی است که از مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه  و سایر بزرگان و نویسندگان جمع آوری شده است؛ برای دسترسی به آن اینجا کلیک کنید

مقاله پیش رو قسمتی از کتاب -امام جعفر صادق علیه السلام مغز متفکر جهان شیعه- می باشد. این کتاب نوشته شده توسط مرکز مطالعات اسلامی استراسبورگ است. بد نیست بدانید 25 دانشمند در این مجمع در مورد شیعه دوازده امامی تحقیق کرده اند. در بخشهایی از کتاب مطالبی از امام صادق علیه السلام ثبت گردیده که این دانشمندان معتقدند جواب آن متعلق به قرن بیستم می باشد و خود متحیراند که چگونه امام صادق علیه السلام درچهارده قرن قبل چنین اشارات علمی داشته اند. از شما تقاضا می کنیم این مطلب را با دقت مطالعه فرمایید.

یکی از شخصیّت های تاثیرگزار در زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله و شکل گیری و توسعه اسلام و اهداف آن، جناب حمزة بن عبدالمطّلب علیه السّلام است شخصیّتی که علاوه بر عمو، برادر رضاعی پیامبر نیز بود؛ در این مختصر صفحاتی را از زندگی آن مرید و دلسوز پیامبر ورق می زنیم

هشتم شوّال مصادف با سالروز هتک حرمت و تخریب قبور ائمۀ بقیع سلام الله علیهم است، جنایت شنیعی که در سال 1344 هجری قمری اتّفاق افتاد که دل هر انسان آزاده‌ ای را به درد می‌آورد، این اتفاق تلخ منجر شد تا بزرگان نسبت به آن حساسیّت فوق العاده نشان دهند و برای دیگران پیام تسلیت مخابره نمایند و مجالس عزا اقامه کنند. مقاله پیش روی دربارۀ ماهیت قبرستان بقیع و فضائل و آثار آن از صدر اسلام تا حال به قلم حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی نگاشته شده است.

غیرت دینی در راستای زمینه سازی و به ثمر نشاندن معارف  حقّۀ الهیه و برپایی احکام دین در سایه تشکیل حکومت اسلامی، یکی از تکالیف و اولویّت های سلوک علمای ربّانی است؛ بعد از پیروزی انقلاب شکوهمند اسلامی حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه زمینه را برای پیاده شدن فرائض وحیانی از جمله تشکیل نماز جمعه به عنوان یک نماد قدرت و وحدت مناسب می بینند و بر این امر آنقدر اصرار می ورزند تا این مهم توسط رهبر کبیر انقلاب عملی می شود؛

مرحوم علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه در کتاب گرانسنگ و بی نظیر و نفیس امام شناسی در بیان برخی از ابعاد فرهنگی امام رضا علیه السلام به مساله ترویج علم در زمان ایشان پرداختند و سطوری را قلمی کردند که از محضر شما خوانندگان می گذرد

ماه شعبان از ماه های معظم پروردگار است و برای اولیای الهی و عرفای بالله همان ایام اللهی است که همواره سالکان راه خدا و مشتاقان حریم دوست و مومنان واقعی را بر غنیمت شمردن تمامی لحظات آن سفارش می فرمودند و به حق آن را اوقات خوشی می دانستند که گفت:

از مستحبات بسیار مُوکّد بعد از هر نعمتی مخصوصا اقامه نماز، " شکر" است که در آیات و روایات و تصریح کلام اولیای الهی بهترین مصداق بجا آوردن شکر، سجدۀ شکر است؛ اما در نماز آیا این سجده مقدّم بر ذکر تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیهاست یا مؤخّر از آن، در سیره و روش بزرگان تفاوت دیده می شود؛ که در این مقاله به آن پرداخته شده است.

معمولا در دعا انسان خواسته اش را مطرح می کند و دنبال حل مشکلات است و برای آن دنبال چاره جویی بوده و دیگر مجالی برای علت نمی بیند اما از آنجایی که به امام سجاد علیه السلام فرصت تربیت مستقیم به عنوان امام مسلمین داده نشده حضرت دعا را تبدیل به یک مکتب درس و تعلیم کرد و در مواردی هم دعا را طرح می کند هم علت استجابت یا عدم استجابت آن را طرح می کند.

به عنوان مثال حضرت در دعای نورانی «ابوحمزه ثمالی» علاوه بر دعا تعلیل آورده و عرضه میدارد:

فضایل و کرامات اخلاقى، سیره نیکو و پسندیده، رفتار و منش بزرگوارانه امام سجاد آن چنان ظهور و نمود داشت که دوست و دشمن بر شایستگى و برترى او اعتراف داشت و از هر کس سراغ انسان نمونه و شایسته ‏اى را مى ‏گرفتى، امام‏ سجاد علیه السلام را معرفى مى ‏کرد.

یکی از مسائلی که در چند دهه اخیر مورد اختلاف بین فقهاء واقع شده مساله رویت است که آیا مراد رویت با چشم عادی و ظاهری است یا رویت با چشم مسلّح را هم شامل می شود؛ قطعا باید یکی از این دو طریق صحیح باشد و اثبات یکی موجب بطلان دیگری است؛ در این مقاله به اثبات طریق صحیح رویت پرداخته شده است.

اهمیت و ضرورت تربیت آدمی بر کسی پوشیده نیست. همه مکاتب و مذاهب نقش بی بدیل تربیت را؛ که سنگ بنای تحول و دگرگونی انسان را منجر می شود، کتمان نمی کنند. اختلافات نظام های تربیتی در اهداف و روش های تربیتی خلاصه می شود. دین اسلام نیز بر مسئله تربیت به ویژه در دوران کودکی تأکید فراوان داشته و دارد. بخش دوم از این مقاله را تقدیم می کنیم.

اهمیت و ضرورت تربیت آدمی بر کسی پوشیده نیست. همه مکاتب و مذاهب نقش بی بدیل تربیت را؛ که سنگ بنای تحول و دگرگونی انسان را منجر می شود، کتمان نمی کنند. اختلافات نظام های تربیتی در اهداف و روش های تربیتی خلاصه می شود. دین اسلام نیز بر مسئله تربیت به ویژه در دوران کودکی تأکید فراوان داشته و دارد.

یکی از ضروریات دین اسلام پرداخت خمس است. علاوه بر روایات فراوان در این مورد، در قرآن آیه ای است که به صراحت وجوب خمس را بیان می فرماید و نکته قابل توجه دراین آیه این است که می فرماید: باید خمس سودی که می برید بدهید اگر به خدا و آنچه بر بنده خود نازل کرده ایم ایمان دارید؛ و علاوه دلالت دارد که اگر بر کسی خمس واجب شده و از دادن آن خودداری می کند به خدا و آنچه بر پیامبر نازل شده ایمان و اعتقاد ندارد. مقاله حاضر به استدلال بر وجوب خمس از دیدگاه قرآن و روایات و برخی احکام آن می پردازد.

پسندیده است که شخص روزه دار، هنگام افطار، روزه و عمل خود را ختم و مزین به آدابی نماید که اقتضای بندگی و عبودیت اوست. در مقالۀ پیش روی به مهمترین آداب و مستحبّات که رعایت آن برای روزه داران زینت بوده ، بر اساس نظرات سلوکی علامه طهرانی رحمة الله علیه اشاره شده است.

بر اساس آیه إِنَّمَا یَخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ (سوره فاطر، آیه28) خشیت برای انسان آگاه یعنی همان مومن است که سه معنا دارد:

خیلی از مومنان و سالکان راه خدا تمنای بیداری شب و توفیق به عمل نمازشب را در دل دارند اما موفق به این عمل ممتاز نمی شوند یا گهگاهی از آنان فوت می شود لذا معمولا دنبال دستورالعمل یا راهکاری برای رسیدن به این فیض عظما هستند در این یادداشت بر اساس احادیث و کلام اولیای الهی به برخی از دستوراتی که می تواند در این زمینه موثر باشد اشاره شده است

عُصاره همه دستورات شرع و اصول سیر و سلوک إلى اللـه عبارت است از عمل صالح و نیّت خالص که نردبان ترقّى به سوى خداوند و وصال و لقاء اوست که همه بدان دعوت شدند ادامه مقاله به قلم حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

دعا در حق خود و والدین و مومنان از برترین تکالیف است اما در مورد افراد گنهکار و بیگانه و حتی دشمنان دچار تردید هستیم که آیا در حق آنان باید دعا کنیم یا نه؟ مخصوصا آنجا که بین انسان و این افراد یک علقه و ارتباطی باشد. در این مقاله بر اساس چند آیه از آیات قرآنی به پاسخ این سوال می رسیم

یکی از اموری که بسیار صریح و صحیح انسان را در مسیر بندگی خدا و طی مراتب عالیه نفس به جلو می راند و وارستگی از دنیا و دلبستگی به آخرت را نصیب می کند زیارت اهل قبور است

در اینکه آیا برای زنان حتی زنان مجتهده جایز است که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کنند و به عنوان نماینده در تقنین قانون نقش داشته و صاحب رای باشند یا جایز نیست امری است که اولا: به تعریفی جامع و دقیق از ماهیت مجلس شوری و جایگاه نمایندگان حاضر در آن، ثانیا: به جایگاه زنان و جواز تصدی ایشان در منصب قضاء و حکومت، باز می گردد. این مقاله در دو شماره به صورت تفصیل و تخصّصی به قلم حجة الاسلام استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این مطلب پرداخته است

در اینکه آیا برای زنان حتی زنان مجتهده جایز است که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کنند و به عنوان نماینده در تقنین قانون نقش داشته و صاحب رای باشند یا جایز نیست امری است که اولا: به تعریفی جامع و دقیق از ماهیت مجلس شوری و جایگاه نمایندگان حاضر در آن، ثانیا: به جایگاه زنان و جواز تصدی ایشان در منصب قضاء و حکومت، باز می گردد. این مقاله در دو شماره به صورت تفصیل و تخصّصی به قلم حجة الاسلام استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این مطلب پرداخته است

یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى  خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل  مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت هفتم (پایانی) از این مقاله تقدیم می گردد.

یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى  خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل  مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت پنجم از این مقاله تقدیم می گردد.

یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى  خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل  مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت سوّم از این مقاله تقدیم می گردد.

وقتی در تقسیم بندی اموری که از ناحیه خدای متعال از آن نهی شده ایم به مکروهات می رسیم، بر اساس القائات نفس و وساوس شیطان شروع می کنیم به توجیه که خب حرام که نیست یا اینکه مکروه مجوز انجام دارد و یا آنچه که از کودکی به گوشمان خورده که انجام چند مکروه به اندازه یک حرام هم نیست و آنقدر توجیه می کنیم تا انجام دهیم بعد از مدتی برایمان عادت می شود و بر آن اصرار می کنیم اما نمی دانیم چه به سرمان می آید؛ به یادداشتی از حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی برخوردیم که در این زمینه بسیار مختصر و رسا، هشداری برای نفس امّاره به سوء است. البته این موضوع تحت عنوان "عشق مجنون" در سه بخش به زودی تقدیم می گردد

یکی از اموری که ایشان متذکر آن بودند مساله تصدی امور اجرایی کشور توسط کسانی بود که زندگی و تعلقات آنان در کشورهای کفر و تابع آنجا بود و در ایران آمد و رفت داشتند که امروزه از ایشان به دو تابعیتی ها نام برده می شود که متاسفانه همین امروز هم دیده می شود هرجا که اختلاس ها و ضررهای اقتصادی و ملی و فرهنگی اتفاق می افتد پای یکی از همین افراد درمیان است

به مناسبتی برای شرکت و سخنرانی در یکی از جلسات فرهنگی که در وزارت بهداشت برگزار می شد، شرکت کرده بودم که به جهت بحث تغییر قانون کنترل جمعیت و  پیامد سیاست وارونه ی کاهش جمعیت، کتابی به حاضران هدیه داده شد. متوجه شدم کتاب، کتابِ رسالۀ نکاحیه ( کاهش جمعیت ضربه‏ اى سهمگین بر پیکر مسلمین ) از تالیفات سیدنا الاستاد مرحوم علامه طهرانی اعلی الله مقامه الشریف است؛

یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى  خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل  مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت دوّم از این مقاله تقدیم می گردد

یکی از مشکلات سیر بشر تقابل خواست و اراده او با مشیت و اراده خداست، همان چیزی که از او به توحید در ربوبیت تعبیر آورده می شود و الا که توحید در خالقیت را همه اذعان دارند و بدان پایبندند؛ در این یادداشت به این موضوع پرداخته شده است

در اینکه خواب یکی از  نیازهای ضروری انسان است و  در بسیاری از اوقات سلامتی انسان در گرو آن است و هیچکس از آن بی نیاز نیست شکی نیست اما بحث در مقدار خواب و وقت خواب است که در آیات و روایات به آن پرداخته شده است؛ مقاله پیش رو به قلم حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی که در پرسشی دراینباره قلمی شده با اندکی ویرایش تقدیم می گردد

یکی از واژگانی که در بین ارباب سلوک و اصحاب مراقبه و معرفت برگرفته از متن آیات و روایات، زیاد بکار می رود و حاوی اسرار الهی است، عدد "اربعین" است که مفهوم و مصادیق خارجی آن در میان بسیاری از اقوام و ادیان و مذاهب مورد نظر و توجه بوده است که از آن تعبیر به چلّه هم می شود. این مقاله از آثار مکتوب استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این موضوع پرداخته است

تمام مکاتب تربیتی در این امر مشترکند که شکوفایی انسان به دوران کودکی و نحوه تربیتی او برمی گردد؛ بر این اساس از بدو  تولّد کودک را مورد توجّه قرار می دهند، امّا در شرع مقدّس اسلام این امر حتی به قبل از انعقاد نطفه برمی گردد گرچه دوران جنینی را به طور ویژه موردد اهمیّت قرار داده است؛ در این یادداشت به فهرستی از توصیه های دینی دوران بارداری اشاره شده است که بانوان باردار به اندازه توان می توانند بدان عمل نمایند