گوهر معرفت - عرفان و اخلاق کاربردی

پایگاه نشرِ علوم و معارف، تحت إشراف حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی از شاگردان علامه آیت الله حاج سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ره

پایگاه نشرِ علوم و معارف، تحت إشراف حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی از شاگردان علامه آیت الله حاج سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ره

۴۰ مطلب با موضوع «انوار عترت :: پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله :: تاریخ و سیره» ثبت شده است

إحیاء شب مبعث به تأسّی از سیره اولیای الهی

ماه رجب ماه وزیدن نفحات الهی است که از مهمترین ساعات آن شب بیست و هفتم این ماه است که امر به إحیا شده و بزرگان وادی توحید و معرفت بدان تاکید داشتند مقاله حاضر درباره عظمت شب و روز مبعث و سیره بزرگان و آداب آن است.

اتفاقات ولادت پیامبر صلی الله علیه و آله

در این مقاله به مهمترین  اتفاقاتی که قبل از تولد و همچنین هنگام تولد پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله اتفاق افتاد بر اساس چند روایت نقل شده از حضرت امیر المومنین علی علیه السلام و امام صادق علیه السلام پرداخته می شود

یک سینه سُخن (نمونه ای از رحمت پیامبر صلی الله علیه و آله)

حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی: "پیامبر رحمة للعالمین است" یک نمونه بسیار ناچیزش این است که وقتی حضرت را اذیّت می کردند فحش و ناسزا می گفتند، حتی داریم حضرت را هو می کردند می فرمود: «این کارهائى را که با من کردید، کتمان کنید و به کسى نگوئید!» نمی خواست نزدیکانش جریّ بشوند و مقابله کنند و آنها را اذیّت نمایند. (سخنرانی ها)

نفحات الاُنس (اوّل مظلوم عالم پیامبر بود)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: همه می گویند که امیرالمؤمنین علیه السلام اوّل‏ مظلوم‏ عالم است، ولى به نظر من پیامبر صلی الله علیه و آله از أمیرالمؤمنین هم مظلومتر بود.

پرسش و پاسخ (تصویر منسوب به پیامبر صلی الله علیه و آله)

سلام علیکم اگر ممکن است لطفا در مورد تصاویر موجود در مورد نبی اکرم اسلام توضیح دهید. ایا ان ها را تصدیق می کنید؟ و اگر چنین است لطفا تصویری را که مورد تائید خودتان است را در سایت بگذارید. با سپاس فراوان

پیامبر صلی الله علیه و آله، مرکز مودّت و محبّت عالم خلقت است

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه می فرمودند: از حضرت آقاى طباطبائى (اعلی الله مقامه) شنیدم که فرمودند: حضرت رسول صلّى الله علیه و آله و سلّم مرکز مودّت بودند و حالشان چنان بود که اگر کسى آیه قرآن را در خدمتشان تلاوت مى ‏کرد حضرت ذیل آیه‏ را قرائت مى ‏نمودند، از شدّت علاقه ‏اى که به کلام خدا داشتند. یک نفر از مجرمین که مهدورالدّم بود و حکم قتلش را حضرت صادر کرده بودند به حضرت أمیرالمؤمنین متوسّل شد و عرض کرد:

پنج سنت وارده از حضرت عبدالمطلب علیه السّلام در دین اسلام

دهم ربیع الاول (و به نقلی بیست و هفتم جمادی الاول) سالروز رحلت جناب حضرت عبدالمطلب جدّ رسول خدا صلی الله علیه و آله است؛ شخصیتی که امام صادق علیه السلام می فرمودند: 

بانوی بهشت (شخصیت شناسی حضرت خدیجه سلام الله علیها)

دهم ربیع الاول مصادف است با ازدواج پیامبر صلّی الله علیه و آله با بانوی بزرگ اسلام حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها؛ مقاله پیش روی به قلم حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به شخصیت شناسی حضرت خدیجه کبری سلام الله علیها اختصاص دارد.

اوّل ربیع الاوّل مصادف با هجرت پیامبر و واقعۀ لیلة المبیت

اول ربیع الاول مصادف است با هجرت نبی اسلام صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه و همزمان است با واقعه بسیار مهم لیلة المبیت واقعه ای که خداوند به سبب آن به وجود امیر مومنان علیه السلام بر تمامی ملائکه فخر فروخت.

یک آیه عرفان (معنای یادگار بودن قرآن در میان ما از ناحیه پیامبر)

خدای متعال می فرماید: وَأَنزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْکِتَابِ وَمُهَیْمِنًا عَلَیْهِ فَاحْکُم بَیْنَهُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ ... (مائده/48)

پیامبر دارای هیمنه و سلطنت است ولی به قرینه سیاق کلام که انزال قرآن را قبل از مقام هیمنه آورده، می خواهد بفرماید: سلطنت، هیمنه، عظمت، شکوه و عزت و هرآنچه موجب بزرگی و بزرگواری پیامبر صلی الله علیه و آله است، همه از قرآنی است که ما در اختیار او گزاردیم تا وی را تصدیق کند پس تصدیق قرآن،

پیامبر در آغوش چه کسی از دنیا رفت؟

وفات پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله، بزرگترین مصیبت تاریخ عالم است! لذا ایجاب می نماید حوادث حول آن مورد توجه قرار گیرد؛ آنچه پیش روی شماست درباره ساعات آخر حیات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در این دنیای فانی بر اساس مدارک اهل تسنن می باشد که تقدیم می گردد

ملکوت مسجد (فضیلت و آداب ظاهری و باطنی مسجد)

روح دین عبادت است و بهترین عبادت نماز است. خداوند براى آنکه مؤمنین در موقع عبادت حضور قلب داشته باشند مکانهائى را معیّن فرموده که در آنها نماز گزارند؛ ملکوت مسجد، به حقیقت نورانی مسجد و آداب ظاهری و باطنی آن می پردازد. سی و یکم مرداد روز جهانی مسجد است.

دلسوز پیامبر (صفحاتی از زندگی حضرت حمزه سلام الله علیه)

یکی از شخصیّت های تاثیرگزار در زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله و شکل گیری و توسعه اسلام و اهداف آن، جناب حمزة بن عبدالمطّلب علیه السّلام است شخصیّتی که علاوه بر عمو، برادر رضاعی پیامبر نیز بود؛ در این مختصر صفحاتی را از زندگی آن مرید و دلسوز پیامبر ورق می زنیم

در مکتب بدر(جلالت شب هفدهم ماه رمضان و آموزه های آن)

هفدهم ماه مبارک رمضان یادآور واقعه ای است که خدای متعال در قرآن همواره آن را به پیامبر صلی الله علیه و آله و همه مسلمانان متذکّر می شود تذکّری که برای همگان ذکر است. مقالۀ حاضر به قلم حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی است که به علاقه اولیای الهی به شب بدر و باین برخی برکات و آموزه های بدر که در قرآن آمده اشاره دارد.

تاکید اولیاء الهی بر إحیا شب نیمه شعبان همراه با اعمال

امام صادق علیه السلام می فرمودند: شب نیمه شعبان، شب قدر ما اهل بیت است. حضرت علامه طهرانی اعلی الله مقامه الشریف می فرمودند: آنچه که به ما دادند از شب نیمه شعبان دادند. حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی بر اساس آنچه از بزرگان معرفت و ولایت در اینباره دریافت کردند، مطالبی گرانبها را در اهمیت احیاء شب نیمه شعبان و اعمال آن به طور تفصیل بیان می دارند...

ملکوتی از ولایت مرد بر زن

ولایت ذاتا برای خداست؛ ولایت، بستر تربیت رحمانی هدایت و رشد انسانهاست و به تناسب اجتماعات انسانی به انبیاء، اوصیاء، اولیاء، فقهاء پدران و همسران (مردان) داده شد تا مجرای فیض رحمت و محبت الهی برای یک تربیت هدفمند عقلانی و منطقی باشند.

چرا اوّل ماه محرّم مبدأ تاریخ اسلام شد؟

مبداء تاریخ مسلمانان هجرت پیامبر صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه است اول اینکه چرا هجرت مبدأ تاریخ شد؟ دوم با اینکه  هجرت یکم ربیع الاول است چرا مبدأ تاریخ را اول محرم قرار داده اند؟ در یادداشت حاضر حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به هر دو سوال پاسخ دادند

ملکوتی از حجّ ( کیفیت حجّ و عمره‏‌هاى رسول خدا صلی الله علیه و آله )

یکی از برترین و عالیترین دستورات اسلام مساله حجّ و عمره است که توحید و آثار آن را بر جان نشانده و تثبیت می نماید که از همین روی مورد توجه تمامی انبیاء و اولیای الهی است. در این میان پرداختن به حجّ و عمره رسول خدا صلی الله علیه و آله از نگاه عرفای بالله مهم بوده است که مرحوم علامه طهرانی رضوان الله علیه آن را قلمی کردند. مطالب ایشان با اندکی ویرایش در چند بخش تقدیم می گردد

حاملان نور (سیره علامه طهرانی در حفظ قرآن و خواندن آن در نمازها)

حفظ قرآن از دیرباز مورد نظر مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه بود و بر آن تأکید داشتند و می فرمودند: ما شیعیان باید اعتراف کنیم که به قرآن وارد نیستیم، جناب حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی در این مقاله به سیرۀ مرحوم علامه طهرانی در حفظ قرآن و خواندن آن در نمازهای واجب و مستجب می پردازد.

 

بعثتِ ولایت (همراهی ولایت أمیرالمؤمنین با بعثت پیامبر‏)

بطور یقین مى‏توان گفت که ولایت أمیر المؤمنین علیه السلام از روز اول با شهادت به لا الهَ الَّا اللهُ وَ مُحَمَّدٌ رَسولُ اللهِ شروع شده و عَلِىٌ وَلىُّ الله جمله متصله و غیر قابل انفکاک با آنها بوده است که حضرت علامه طهرانی قدس الله نفسه الزکیه آن را تبیین می نمایند

حفظ محیط زیست‏ در کلام امام صادق علیه السلام

هر قدر دانش بشرى جلو مى‏ رود، ارزش تعالیم اسلام و عظمت رهبران آن نمایان ‏تر مى ‏گردد نوع بشر تازه به خطرات آلوده کردن محیط زیست، و به خصوص زمین و رودخانه و دریا پى برده است اما عقلاى گذشته چون امام صادق علیه السلام در هزار و دویست سال قبل از این پى برده بودند که نوع بشر بایستى طورى زندگى نماید که پیرامون خود را آلوده نکند... مقاله ای به مناسبت روز جهانی محیط زیست از مکتوبات علامه طهرانی رحمة الله علیه

حالات پایانی عمر رسول خدا صلی الله علیه و آله

حالات آخر عمر شریف و با برکت رسول خدا صلی الله علیه و آله و وصایای آن حضرت در آن موقعیت خطیر علاوه بر اینکه گویای مظلومیت آن حضرت است، بیانگر و روشنگر  بسیاری از حقایق و اتفاقات پس از آن حضرت است که درنگ بدون تعصب در آن هدایت به صراط مستقیم خواهد بود در مقاله حاضر به این امر مخصوصا از نگاه بزرگان اهل تسنن می پردازیم.

آثار اقتدا به سیرۀ نبوی در دنیا و آخرت

تأسّى به پیامبر و اهل بیت سلام الله علیهم ، چقدر براى سعادت دنیا و آخرت مفید است، و دور بودن از این نهج راستین چقدر افراد بشر را در منجلاب عفن آراء و اهواء گرفتار و غرق مى‏ کند، که امید رهائى از آن بعید به نظر مى‏ رسد. تبیین این امر مهم را در این مقاله به قلم عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه پی گیری می کنیم.

معنای اطاعت از رسول خدا صلی الله علیه و آله

خداوند متعال طبق آیات قرآن، اطاعت رسول خدا صلی الله علیه و آله را واجب شمرده است. باید دید منظور از اطاعت رسول خدا چیست و در کدام مورد و مصداق باید از او اطاعت نمود؟ مقاله پیش روی در مقام پاسخ به این پرسش است.

پرسش و پاسخ (بلندکردن ناخن برای بانوان)

سلام آیا این روایات درباره بلندکردن ناخن زن صحیح است؟ امام صادق (ع) در توصیه ای به یکی از یاران خود فرمود: «در هر جمعه.. . ناخن هایت را بگیر )بحارالأنوار، ج 73، ص 122 ( در روایت دیگری از آن حضرت آمده است: «یکی از سنت های اسلامی گرفتن ناخن ها می باشد (الکافى، ج 6، ص 490) اما از آنجا که بلندی ناخن در زنان، خود یکی از عوامل افزایش زیبایی است، دین مبین اسلام این موضوع را نادیده نگرفته،

پیامبر، الگوی برتر (3)

یکی از ابزارهای کاربردی کردن مفاهیم اخلاقی مطالعه آنها در زندگی بزرگان مخصوصا معصومین است. در چند شماره به بررسی ابعادی از رفتارهای فردی و اجتماعی پیامبر صلی الله علیه و آله اشاره شد در این شماره با مفاهیمی مانند انصاف، تفکر، اهمیت به کودکان، و ... در سیره آن حضرت آشنا می شویم

پیامبر، الگوی برتر (2)

این یادداشت به برخی از رفتارهای فردی و اجتماعی پیامبر صلی الله علیه و آله اختصاص دارد. در این شماره با مفاهیمی مانند ارزش کار، اصولگرایی، الگوی جامع و امتیاز در سیره آن حضرت آشنا می شویم

پیامبر، الگوی برتر (1)

روانشناسان قائلند کسانی که آرزویشان برخورداری از یک زندگی سعادتمند همراه با آرامش و لذّت و هدف است، باید الگوی موفّقی را در پیش روی قرار دهند. خدایی که خالق هستی و انسان است آن الگو را در برترین شکلش معرّفی کرده است. در سلسله یادداشت های «پیامبر الگوی برتر» برخی از ابعاد رفتاری پیامبر صلی الله علیه و آله در زندگی نشان داده می شود.

یک سینه سُخن (داشتم داشتم حساب نیست)

وقتی سلمان فارسی برای استانداری به مدائن انتخاب شد و به آنجا رفت، یک شخصی او را دید. آمد جلو و گفت: تو سلمان همان صحابی پیامبر صلی الله علیه و آله هستی؟ سلمان گفت:

یک آیه عرفان (جهنم، نفهمیدن است)

خدای متعال می فرماید: وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ ﴿ملک/10﴾

بلندترین فریاد اهل جهنم این است: که نفهمیدیم؛ گفتند و شنیدیم ولی خود را به نشنیدن زدیم لذا همیشه سیره اولیای دین بر این بوده که فهم مردم را بالا ببرند و بدرستی باید گفت حقیقت سیر و سلوک الی الله بازشدن فهم انسان است! وقتی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله از شخصی تعریف می کردند می فرمودند:

احادیث معصومین (توجّه به احساس افراد)

پیامبر صلی الله علیه و آله تا جایی که حدود الهی خدشه دار نمی شد احساسات افراد را بر اساس صفای باطنشان مورد توجه قرار می دادند و آن را بر مناسبات ظاهری ترجیح می دادند و بر آن اساس دل ها را مجذوب خود می نمودند در روایتی می خوانیم:

یک سینه سُخن (ذکر تاریخ شمسی بعد از تاریخ قمری)

بزرگان و مراجع در سابق الایام مقید به ذکر تاریخ قمری بودند و این تاریخ را تاریخ رسمی اسلامی می دانستند و در این میان استاد ما مرحوم علامه طهرانی اعلی الله مقامه الشریف حساس بوده و بر ذکر تاریخ قمری بسیار تاکید داشتند تا جاییکه این امر را با ادله قرآنی و روائی و تاریخ مبرهن ساخته و کتابی مستقل به عنوان رساله نوین در این زمینه تالیف کردند و می فرمودند:

بشنو از نی (کرامت در دعا)

حکیم متألّه آیت الله جوادی آملی حفظه الله:

شخصی خدمت پیامبر صلوات الله علیه و علی آله بود و دست به دعا بلند کرد و گفت خدایا من و خانواده‌ام و پیامبر را مورد رحمت و غفران خودت قرار بده. پیامبر فرمود: این چه نحو دعا کردن است! 

پیامبر، الگوی برتر (5)

برخی از فضائل اخلاقی برگرفته از روش و رفتار پیامبر صلی الله علیه و آله که موجب زینت انسان به کمالات است و در این یادداشت با آنها آشنا می شویم عبارتند از:  توجه به حقوق زنان و مادران، پاداش نماز و آثار آن و ارزش هدیه

پیامبر الگوی برتر (4)

برخی از فضائل اخلاقی برگرفته از روش و رفتار پیامبر صلی الله علیه و آله که موجب زینت انسان به کمالات است و در این یادداشت با آنها آشنا می شویم عبارتند از: برخورد یکسان با فرزندان، بردباری در مقابل دشنام، بلندشدن به احترام مومن، بوسیدن دست کارگر و...

پرسش و پاسخ (سادات مادری)

سلام علیکم و رحمت الله .شنیدیم علامه طهرانی قدس سره فرموده اند نور سیادتی که از مادر سید به فرزند میرسد گاهی قوی تر است از اینکه از پدر سید برسد؟ لطفا بیان فرمایید. پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

نفحات الاُنس (اروپایی ها و گرایش به اسلام)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه می فرمودند:

بعد از ظهور حضرت مهدی صلوات الله علیه، اوّلین قومی که به اسلام گرایش می یابند، آلمانی ها هستند چراکه شیفته دستورات بهداشتی و نظافتی اسلام می شوند.

حکایات (محاسبه و سوال از رسول خدا و امامان علیهم السلام در قیامت‏)

از محکمترین قوانین الهی این است که در قبال هر مسئولیتی سوال و حساب و کتابی در روز قیامت است تا جائیکه از این قاعده حتی نبی مکرم السلام و ائمه هدی سلام الله علیهم اجمعین مستثنی نیستند حکایت و روایت ذیل شاهدی بر این مدعاست.

ملکوت أذان (اذان در صدر اسلام و بعد از آن)

أذان شعار اهل توحید است و آوایی از جنس ملکوت؛ یکی از سیره های عملی و سلوکی علامه طهرانی رحمة الله علیه تقیّد به گفتن اذان بود که سالکان راه خدا را بر اساس این سنت اسلامی، بر آن ترغیب می نمودند؛ در مقالۀ حاضر، حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی حفظه الله به بیان انوار و آثار ملکوتی اذان، جایگاه آن در سیرۀ اهل توحید و بیان برخی بدعت ها در اذان می پردازند.

نفحات الاُنس (وقت نماز عشاء)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه:

رسول خدا بین نماز مغرب و عشاء فاصله مى ‏انداختند اگر انسان نماز عشاء را در وقت خود نخواند، دیرتر هم بخواند بهتر است از آنکه زودتر بخواند. مثلًا دو ساعت از شب نماز عشاء را بخواند انسان، بهتر از این است که اوّل مغرب بخواند؛ یک ساعت و سى و پنج دقیقه روى ساعت ‏هاى معمولى امروز از شب (اول غروب آفتاب) گذشته، موقع نماز عشاء است.