گوهر معرفت - عرفان و اخلاق کاربردی

پایگاه نشرِ علوم و معارف، تحت إشراف حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی از شاگردان علامه آیت الله حاج سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ره

پایگاه نشرِ علوم و معارف، تحت إشراف حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی از شاگردان علامه آیت الله حاج سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ره

۳۰ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «مقالات اسلامی» ثبت شده است

چرا به پیامبر ابوالقاسم می گویند؟

در این مورد که چرا به پیامبر صلی الله علیه و آله ابوالقاسم می گویند: یک جهت ظاهری وجود دارد که حضرت دارای فرزندی به نام قاسم بودند که در نوجوانی از دنیا رفتند و یک جهت باطنی و ملکوتی دارد که وجود امام رضا علیه السلام در حدیثی آن را بیان می فرمایند:

وفات یا شهادت پیامبر صلی الله علیه و آله

درباره نحوه ارتحال پیامبر صلی الله علیه آله در میان نویسندگان و مورخان اختلاف می ‌باشد. در مقاله پیش رو به تاریخ و سبب و کیفیّت ارتحال آن حضرت از نگاه تاریخ پرداخته شده است

کتاب مکتب غدیر (مجموعه مقالات درباره غدیر)

کتاب حاظر مجموعه مقالاتی است که از مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه  و سایر بزرگان و نویسندگان جمع آوری شده است؛ برای دسترسی به آن اینجا کلیک کنید

امام شناسى در کلام امام رضا علیه السّلام‏

چقدر خوب است امام را از زبان امام بشناسیم؛ امام رضا علیه السلام امام را اینگونه معرفی می فرماید: ... امام همچو ابر پرباران است و چون باران ریزان. امام خورشید درخشنده و زمین هموار (جهت زرع و کشت و برکات) و چشمه جوشان و محلّ تجمّع آبهاى خوشگوار در صحراهاى سوزان و بى ‏پایان است. امام چون باغ مصفّاى دلنشین در کویر بى ‏آب و علف هواها و وساوس شیطانى است. امام امین و رفیق و چون پدرى مهربان و برادرى دلسوز است... 

دلسوز پیامبر (صفحاتی از زندگی حضرت حمزه سلام الله علیه)

یکی از شخصیّت های تاثیرگزار در زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله و شکل گیری و توسعه اسلام و اهداف آن، جناب حمزة بن عبدالمطّلب علیه السّلام است شخصیّتی که علاوه بر عمو، برادر رضاعی پیامبر نیز بود؛ در این مختصر صفحاتی را از زندگی آن مرید و دلسوز پیامبر ورق می زنیم

دستورات سلوکی در ماه معظم شعبان

ماه شعبان از ماه های معظم پروردگار است و برای اولیای الهی و عرفای بالله همان ایام اللهی است که همواره سالکان راه خدا و مشتاقان حریم دوست و مومنان واقعی را بر غنیمت شمردن تمامی لحظات آن سفارش می فرمودند و به حق آن را اوقات خوشی می دانستند که گفت:

نشانی از کوی صبر (کلامی دربارهٔ مَدفن حضرت زینب سلام الله علیها)

در مورد محل دفن حضرت زینب سلام الله علیها سه قول هست که هر کدام طرفدارانی دارد، حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی در مقاله حاضر  ضمن بیان دیدگاه استاد علامه طهرانی رحمة الله علیه به بررسی تاریخی این امر پرداختند

صحیفه سجادیه مکتب تربیتی است

معمولا در دعا انسان خواسته اش را مطرح می کند و دنبال حل مشکلات است و برای آن دنبال چاره جویی بوده و دیگر مجالی برای علت نمی بیند اما از آنجایی که به امام سجاد علیه السلام فرصت تربیت مستقیم به عنوان امام مسلمین داده نشده حضرت دعا را تبدیل به یک مکتب درس و تعلیم کرد و در مواردی هم دعا را طرح می کند هم علت استجابت یا عدم استجابت آن را طرح می کند.

به عنوان مثال حضرت در دعای نورانی «ابوحمزه ثمالی» علاوه بر دعا تعلیل آورده و عرضه میدارد:

زینت عارفان (شخصیت عرفانی و اخلاقى امام سجاد علیه السلام)

فضایل و کرامات اخلاقى، سیره نیکو و پسندیده، رفتار و منش بزرگوارانه امام سجاد آن چنان ظهور و نمود داشت که دوست و دشمن بر شایستگى و برترى او اعتراف داشت و از هر کس سراغ انسان نمونه و شایسته ‏اى را مى ‏گرفتى، امام‏ سجاد علیه السلام را معرفى مى ‏کرد.

تحقیقی درباره روزه روز عاشورا

درباره روزه روز عاشورا اقوال متعددی از ناحیه بزرگان در قدیم و جدید وجود دارد در این مقاله تحقیقی از جانب حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی صورت گرفته که در یک جمع بندی به نظری متفاوت رسیده اند که از نظر خوانندگان محترم می گذرد.

مناظره ای شگفت از امام صادق علیه السلام

مقاله پیش رو قسمتی از کتاب -امام جعفر صادق علیه السلام مغز متفکر جهان شیعه- می باشد. این کتاب نوشته شده توسط مرکز مطالعات اسلامی استراسبورگ است. بد نیست بدانید 25 دانشمند در این مجمع در مورد شیعه دوازده امامی تحقیق کرده اند. در بخشهایی از کتاب مطالبی از امام صادق علیه السلام ثبت گردیده که این دانشمندان معتقدند جواب آن متعلق به قرن بیستم می باشد و خود متحیراند که چگونه امام صادق علیه السلام درچهارده قرن قبل چنین اشارات علمی داشته اند. از شما تقاضا می کنیم این مطلب را با دقت مطالعه فرمایید.

تربیت فرزند در سیره معصومین علیهم السلام (بخش دوّم)

اهمیت و ضرورت تربیت آدمی بر کسی پوشیده نیست. همه مکاتب و مذاهب نقش بی بدیل تربیت را؛ که سنگ بنای تحول و دگرگونی انسان را منجر می شود، کتمان نمی کنند. اختلافات نظام های تربیتی در اهداف و روش های تربیتی خلاصه می شود. دین اسلام نیز بر مسئله تربیت به ویژه در دوران کودکی تأکید فراوان داشته و دارد. بخش دوم از این مقاله را تقدیم می کنیم.

تربیت فرزند در سیره معصومین علیهم السلام (بخش اوّل)

اهمیت و ضرورت تربیت آدمی بر کسی پوشیده نیست. همه مکاتب و مذاهب نقش بی بدیل تربیت را؛ که سنگ بنای تحول و دگرگونی انسان را منجر می شود، کتمان نمی کنند. اختلافات نظام های تربیتی در اهداف و روش های تربیتی خلاصه می شود. دین اسلام نیز بر مسئله تربیت به ویژه در دوران کودکی تأکید فراوان داشته و دارد.

خمس، صلۀ وصلِ مومنان

یکی از ضروریات دین اسلام پرداخت خمس است. علاوه بر روایات فراوان در این مورد، در قرآن آیه ای است که به صراحت وجوب خمس را بیان می فرماید و نکته قابل توجه دراین آیه این است که می فرماید: باید خمس سودی که می برید بدهید اگر به خدا و آنچه بر بنده خود نازل کرده ایم ایمان دارید؛ و علاوه دلالت دارد که اگر بر کسی خمس واجب شده و از دادن آن خودداری می کند به خدا و آنچه بر پیامبر نازل شده ایمان و اعتقاد ندارد. مقاله حاضر به استدلال بر وجوب خمس از دیدگاه قرآن و روایات و برخی احکام آن می پردازد.

آیا خدا ترس دارد؟ منشا و آثار خشیت چیست؟

بر اساس آیه إِنَّمَا یَخْشَی اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ (سوره فاطر، آیه28) خشیت برای انسان آگاه یعنی همان مومن است که سه معنا دارد:

دستورالعمل هایی برای فیض بیداری و نماز شب

خیلی از مومنان و سالکان راه خدا تمنای بیداری شب و توفیق به عمل نمازشب را در دل دارند اما موفق به این عمل ممتاز نمی شوند یا گهگاهی از آنان فوت می شود لذا معمولا دنبال دستورالعمل یا راهکاری برای رسیدن به این فیض عظما هستند در این یادداشت بر اساس احادیث و کلام اولیای الهی به برخی از دستوراتی که می تواند در این زمینه موثر باشد اشاره شده است

فیض توحید (همه به توحید دعوت شده اند)

عُصاره همه دستورات شرع و اصول سیر و سلوک إلى اللـه عبارت است از عمل صالح و نیّت خالص که نردبان ترقّى به سوى خداوند و وصال و لقاء اوست که همه بدان دعوت شدند ادامه مقاله به قلم حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

دعا و طلب مغفرت برای دشمنان

دعا در حق خود و والدین و مومنان از برترین تکالیف است اما در مورد افراد گنهکار و بیگانه و حتی دشمنان دچار تردید هستیم که آیا در حق آنان باید دعا کنیم یا نه؟ مخصوصا آنجا که بین انسان و این افراد یک علقه و ارتباطی باشد. در این مقاله بر اساس چند آیه از آیات قرآنی به پاسخ این سوال می رسیم

همسایگان راستگو (فوائد زیارت اهل قبور و برخی آداب)

یکی از اموری که بسیار صریح و صحیح انسان را در مسیر بندگی خدا و طی مراتب عالیه نفس به جلو می راند و وارستگی از دنیا و دلبستگی به آخرت را نصیب می کند زیارت اهل قبور است

وکالت و وزارت زنان از نگاه فقه تخصّصی اسلامی (1)

در اینکه آیا برای زنان حتی زنان مجتهده جایز است که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کنند و به عنوان نماینده در تقنین قانون نقش داشته و صاحب رای باشند یا جایز نیست امری است که اولا: به تعریفی جامع و دقیق از ماهیت مجلس شوری و جایگاه نمایندگان حاضر در آن، ثانیا: به جایگاه زنان و جواز تصدی ایشان در منصب قضاء و حکومت، باز می گردد. این مقاله در دو شماره به صورت تفصیل و تخصّصی به قلم حجة الاسلام استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این مطلب پرداخته است

وکالت و وزارت زنان از نگاه فقه تخصّصی اسلامی (2)

در اینکه آیا برای زنان حتی زنان مجتهده جایز است که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کنند و به عنوان نماینده در تقنین قانون نقش داشته و صاحب رای باشند یا جایز نیست امری است که اولا: به تعریفی جامع و دقیق از ماهیت مجلس شوری و جایگاه نمایندگان حاضر در آن، ثانیا: به جایگاه زنان و جواز تصدی ایشان در منصب قضاء و حکومت، باز می گردد. این مقاله در دو شماره به صورت تفصیل و تخصّصی به قلم حجة الاسلام استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این مطلب پرداخته است

"شیطان" در اندیشه تفسیری علّامه طهرانی (قسمت هفتم - پایانی)

یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى  خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل  مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت هفتم (پایانی) از این مقاله تقدیم می گردد.

"شیطان" در اندیشه تفسیری علّامه طهرانی (قسمت پنجم)

یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى  خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل  مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت پنجم از این مقاله تقدیم می گردد.

"شیطان" در اندیشه تفسیری علّامه طهرانی (قسمت سوّم)

یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى  خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل  مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت سوّم از این مقاله تقدیم می گردد.

مکروهات، هیزم های کوچکند

وقتی در تقسیم بندی اموری که از ناحیه خدای متعال از آن نهی شده ایم به مکروهات می رسیم، بر اساس القائات نفس و وساوس شیطان شروع می کنیم به توجیه که خب حرام که نیست یا اینکه مکروه مجوز انجام دارد و یا آنچه که از کودکی به گوشمان خورده که انجام چند مکروه به اندازه یک حرام هم نیست و آنقدر توجیه می کنیم تا انجام دهیم بعد از مدتی برایمان عادت می شود و بر آن اصرار می کنیم اما نمی دانیم چه به سرمان می آید؛ به یادداشتی از حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی برخوردیم که در این زمینه بسیار مختصر و رسا، هشداری برای نفس امّاره به سوء است. البته این موضوع تحت عنوان "عشق مجنون" در سه بخش به زودی تقدیم می گردد

تصدّی امور اجرایی توسّط دو تابعیّتی ها از نگاه علامه طهرانی ره

یکی از اموری که ایشان متذکر آن بودند مساله تصدی امور اجرایی کشور توسط کسانی بود که زندگی و تعلقات آنان در کشورهای کفر و تابع آنجا بود و در ایران آمد و رفت داشتند که امروزه از ایشان به دو تابعیتی ها نام برده می شود که متاسفانه همین امروز هم دیده می شود هرجا که اختلاس ها و ضررهای اقتصادی و ملی و فرهنگی اتفاق می افتد پای یکی از همین افراد درمیان است

"شیطان" در اندیشه تفسیری علّامه طهرانی (قسمت دوّم)

یکى از مباحث مطرح شده در ادیان الهى  خصوصا دین مبین اسلام بحث پر دامنه و مورد تأمل شیطان مى باشد. در این مقاله طى چندین اصل  مجموع نظرات مرحوم علامه از خلال آثار ایشان پیرامون حقیقت و ماهیت شیطان از منظر اسلام بدست آمده تا مخاطب را با افکار عالى این عارف و حکیم گرانقدر در این مسأله آشنا سازد. در ادامه قسمت دوّم از این مقاله تقدیم می گردد

تقابل خواهش نفس با خواست خدا

یکی از مشکلات سیر بشر تقابل خواست و اراده او با مشیت و اراده خداست، همان چیزی که از او به توحید در ربوبیت تعبیر آورده می شود و الا که توحید در خالقیت را همه اذعان دارند و بدان پایبندند؛ در این یادداشت به این موضوع پرداخته شده است

هنر و هنرمند در اندیشه دینی

از عالیترین ابزار بیان هنر است حقیقتی که آمیخته با زیبایی است و این زیبایی اسم خداست، از همین روی بوده که هنر و زیبایی جایگاه خاصی در مهد اسلام دارد که خود قرآن بیانگر آن است، مقاله حاضر حاصل مجموعه سخنرانی های جناب حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی است که  تحت عنوان هنر و هنرمند در دین اسلام برای دست اندرکاران فرهنگ و هنر در سال های 1430 هجری قمری در جمع جوانان دانشگاهی تبیین شده است.

فرهنگ خواب و خوابیدن در فرهنگ اسلام

در اینکه خواب یکی از  نیازهای ضروری انسان است و  در بسیاری از اوقات سلامتی انسان در گرو آن است و هیچکس از آن بی نیاز نیست شکی نیست اما بحث در مقدار خواب و وقت خواب است که در آیات و روایات به آن پرداخته شده است؛ مقاله پیش رو به قلم حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی که در پرسشی دراینباره قلمی شده با اندکی ویرایش تقدیم می گردد