گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

عارف کامل مرحوم علّامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه می فرمودند: در این زمان ما، از فقهایی ‏که علم حکمت را خوب آموخته ‏اند مرحوم حاج شیخ محمّد حسن‏ آشتیانى‏ و فرزندش مرحوم حاج میرزا احمد آشتیانى است؛ (مطلع الانوار ج 5 ص 32)

نقطه عطف حیات پر سعادت آن عالم فرزانه به مساله نهضت تنباکو به عنوان بزرگترین نهضت سیاسى ایران بر ضدّ استعمار خارجى برمی گردد 

در یکی از یادداشت های ارزشمند حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی حفظه الله به مطلبی برخورد کردیم درباره ضرورت استفاده از لغات عربی خصوصا قرآنی و اسلامی در محاورات و نوشتجات که با کمی ویرایش تقدیم حضور می گردد.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله می فرمودند:

در نماز باید تمام توجّه به خود خداوند باشد، نه به الفاظ و نه به معانی. در نماز مخاطب فقط باید خدا باشد. زیرا در نماز انسان محاسن خدا را می‌شمارد؛ مانند کسی که محبوب او در مقابلش باشد و او آن محبوب را توصیف می‌کند و صفاتش را بیان می‌کند. 

خدا فرمود: إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ الَّذِینَ إِذَا ذُکِرَ اللّهُ وَجِلَتْ قُلُوبُهُمْ وَ إِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ آیَاتُهُ زَادَتْهُمْ إِیمَانًا وَ عَلَى رَبِّهِمْ یَتَوَکَّلُونَ ﴿سوره انفال آیه 2﴾

خدال متعال در این آیه کریمه که درباره برخی از صفات مومنان است می فرماید: همواره در هر کاری بر خدا توکّل دارند؛ اما نه توکّل عامیانه بلکه توکّل عارفانه. 

نوشتن "اللـه" با تشدید صحیح نیست!. و از معدود عالمانی که این قاعده را در سال های اخیر رعایت میکردند، عارف کامل حضرت علامه آیت الله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی اعلی الله مقامه بودند؛ جناب حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی در این یادداشت به تشریح و تبیین این موضوع پرداختند

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: چوب حرم بوسیدن دارد، چوب‌ کفشدارى حرم بوسیدن دارد، کفش زوّار حرم بوسیدن دارد، خاک پاى زوّار حرم بوسیدن دارد

تمثال ملکوتی علامه طهرانی رحمة الله علیه در کمال مهربانی و اُنس با کودکان

حرّ بن یزید با آن حضرت همراه بود؛ و در راه و حرکت جدا نمى ‏شد و مى ‏گفت: اى حسین! من با این گفتارم خدا را درباره خودت به یادت مى ‏آورم، که من گواهى مى ‏دهم که اگر جنگ کنى کشته خواهى شد!

از حضرت صادق علیه السّلام وارد است که فرمود: روایت کرد براى من پدرم، از پدرش- که بر آن دو سلام باد- که مردى از اهل کوفه، نامه ‏اى به محضر حضرت حسین بن علىّ نوشت بدین مضمون: اى سیّد من و آقاى من! مرا خبر ده که خیر دنیا و آخرت چیست؟

و از جمله مواعظ آن حضرت است: رُوِىَ أَنَّ الْحُسَیْنَ بْنَ عَلِىٍّ عَلَیْهِمَا السَّلَامُ جَآءَهُ رَجُلٌ وَ قَالَ: أَنَا رَجُلٌ عَاصٍ، وَ لَا أَصْبِرُ عَنِ الْمَعْصِیَه؛ فَعِظْنِى بِمَوْعِظَه! فَقَالَ علیه السلام: افْعَلْ خَمْسَه أَشْیَآءَ؛ وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ! فَأَوَّلُ ذَلِکَ: لَا تَأْکُلْ رِزْقَ اللَهِ، وَ أَذْنِبْ مَا شِئْتَ! وَ الثَّانِى: 

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

با سلام حاج آقا سوالی داشتم از خدمتتون درباره حرمت قمه زنی. آیا قمه زنی در مراسم عزاداری امام حسین علیه السلام حرام است؟ آیا مراجع آن را حرام کرده اند؟ نظر علامه طهرانی ره راجع به قمه زنی چه بود؟ پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

و از جمله خطبه ‏هاى آن حضرت است که علىّ بن‏عیسى إربلى آورده است: خَطَبَ الْحُسَیْنُ علیه السلام، فَقَالَ: أَیُّهَا النَّاسُ! نَافِسُوا فِى الْمَکَارِمِ، وَ سَارِعُوا فِى الْمَغَانِمِ، وَ لَا تَحْتَسِبُوا بِمَعْرُوفٍ لَمْ تَعْجَلُوا. وَ اکْسِبُوا الْحَمْدَ بِالنُّجْحِ، وَ لَا تَکْتَسِبُوا بِالْمَطَلِ ذَمًّا؛ 

در وقتى که آن حضرت مى ‏خواستند از مدینه منوّره به مکّه مکرّمه حرکت کنند، وصیّت نامه ‏اى نوشته و آن را به خاتم خود ممهور نمودند؛ و سپس آن را پیچیده و به برادر خود محمّد بن حنفیّه تسلیم نمودند. و پس از آن با او وداع نموده و در جوف شب سوّم شعبان سنه شصت هجرى با جمیع اهل بیت خود به سمت مکّه رهسپار شدند. و آن وصیّت چنین است: 

(امام حسین علیه السلام) خطبه ‏اى درباره ترک امر به معروف و نهى از منکر، و قیام ظَلَمه و حکّام جائر ایراد نموده ‏اند، و مفصّلًا از محرومیّت مظلومان و تفرّق از حقّ بیان مى ‏فرمایند، و در ضمن اینکه گوشزد مى ‏کنند که: مَجَارِى الامُورِ وَ الاحْکَامِ عَلَى أَیْدِى الْعُلَمَآءِ بِاللَهِ، الامَنَاءِ عَلَى حَلَالِهِ وَ حَرَامِهِ؛ چنین مى‏ گویند که:

از جمله فرمایشات حضرت سیّد الشّهداء أبا عبد الله الحسین بن علىّ بن أبى طالب علیهم السّلام است که روزى به عنوان خطبه براى اصحاب خود ایراد نمودند:

یکی از مواردی که مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه نسبت به إقامۀ و تثبیت آن بسیار اهتمام داشتند، إحیای عید غدیر خُم به عنوان یک مکتب تربیتی در مقابل نوروز بود؛ مجموعۀ حاضر برگزیده ای از مطالب طرح شده پیرامون "سیره علامه طهرانی در احیای تفکر غدیر" است که از نوشتجات مرحوم علامه طهرانی و فرزند دوّم ایشان و مقالات حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی جمع آوری شده و در ۷ بخش تقدیم میگردد.

یکی از مواردی که مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه نسبت به إقامۀ و تثبیت آن بسیار اهتمام داشتند، إحیای عید غدیر خُم به عنوان یک مکتب تربیتی در مقابل نوروز بود؛ مجموعۀ حاضر برگزیده ای از مطالب طرح شده پیرامون "سیره علامه طهرانی در احیای تفکر غدیر" است که از نوشتجات مرحوم علامه طهرانی و فرزند دوّم ایشان و مقالات حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی جمع آوری شده و در ۷ بخش تقدیم میگردد.

یکی از مواردی که مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه نسبت به إقامۀ و تثبیت آن بسیار اهتمام داشتند، إحیای عید غدیر خُم به عنوان یک مکتب تربیتی در مقابل نوروز بود؛ مجموعۀ حاضر برگزیده ای از مطالب طرح شده پیرامون "سیره علامه طهرانی در احیای تفکر غدیر" است که از نوشتجات مرحوم علامه طهرانی و فرزند دوّم ایشان و مقالات حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی جمع آوری شده و در ۷ بخش تقدیم میگردد.

یکی از مواردی که مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه نسبت به إقامۀ و تثبیت آن بسیار اهتمام داشتند، إحیای عید غدیر خُم به عنوان یک مکتب تربیتی در مقابل نوروز بود؛ مجموعۀ حاضر برگزیده ای از مطالب طرح شده پیرامون "سیره علامه طهرانی در احیای تفکر غدیر" است که از نوشتجات مرحوم علامه طهرانی و فرزند دوّم ایشان و مقالات حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی جمع آوری شده و در ۷ بخش تقدیم میگردد.

یکی از مواردی که مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه نسبت به إقامۀ و تثبیت آن بسیار اهتمام داشتند، إحیای عید غدیر خُم به عنوان یک مکتب تربیتی در مقابل نوروز بود؛ مجموعۀ حاضر برگزیده ای از مطالب طرح شده پیرامون "سیره علامه طهرانی در احیای تفکر غدیر" است که از نوشتجات مرحوم علامه طهرانی و فرزند دوّم ایشان و مقالات حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی جمع آوری شده و در ۷ بخش تقدیم میگردد.

یکی از مواردی که مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه نسبت به إقامۀ و تثبیت آن بسیار اهتمام داشتند، إحیای عید غدیر خُم به عنوان یک مکتب تربیتی در مقابل نوروز بود؛ مجموعۀ حاضر برگزیده ای از مطالب طرح شده پیرامون "سیره علامه طهرانی در احیای تفکر غدیر" است که از نوشتجات مرحوم علامه طهرانی و فرزند دوّم ایشان و مقالات حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی جمع آوری شده و در ۷ بخش تقدیم میگردد.

آنچه از دستورات سلوکی در لسان عرفای شامخ الهی جاری می شود همگی برگرفته از متن آیات و روایات است. یکی از این دستورات سجدۀ طولانی و مداومت بر قرائت سورۀ مبارکۀ قدر است که آثار آن را در یادداشت پیش روی می خوانیم

سلام. متاسفانه کینه ای هستم؛ راه درمانی هست؟ واقعا ازاین وضعیت ناراحتم. لطفا راهنمایی بفرمایید. پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

عارف کامل و عالم ربانی حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: شرع مقدّس بناى خود را بر امور باطنیه یعنی توجّه تامّ به خدا و مراقبت شدید در اخلاق و تزکیه نفس قرار داده و در امور ظاهریّه بنا بر «اصالة الطهارة و الحلیّة*» و نظائر آن گذارده است. احتیاطات زیاد و بى جا سالک را از توجّه به خدا و سیر تکاملى خود به عالم اطلاق و تجرّد باز مى ‏دارد و

مرحوم علامه طهرانی رضوان الله علیه خود به امور شاگردان خصوصا طلاب اهتمام خاصی داشتند و در ضمن یادداشت های خود در اینباره حکایتی را بدین صورت نقل می کنند که جناب محترم آیةالله آقاى حاج سید مهدى روحانى (فرزند مرحوم آقاى حاج سید أبوالحسن) از مرحوم آیة الله آخوند ملّا محمّد کاظم خراسانى نقل کردند که:

ذلّ و خاکسارى در برابر حضرت پروردگار در سیره و سیماى حضرت علّامه طهرانی قدّس‌سرّه‌الشّریف کاملاً مشهود بود. ایشان ملازمت با فقر و عبودیّت را کیمیاى دولت وصال مى‌دانستند و در پرهیز از هوى و تکبّر و عملى که بخواهد ایشان را از دیگران متمایز کند، در سلسله أهل علم و طریقت کم‌نظیر بودند.

ارتباط چشمی یا چشم تو چشم شدن با نامحرم در هنگام صحبت مشکل داره؟ پس چه طور باید  رفتار کرد؟ مثلا میری خرید فروشنده مرد هست نمیشه سرمون رو   بندازیم پایین و بگیم فلان چیزو می خوام یا مخاطبت ایشون هست به درودیوار نگاه کرد ؟ توصیه علامه طهرانی  در این زمینه به شاگرد های خانم چی بود؟ با تشکر پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

عارف کامل و عالم ربانی حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: پیامبر  صلى الله علیه و آله راجع به گربۀ خانه سفارش نموده است که آنرا گرسنه نگذارید و به آنها رسیدگى کنید که: هُنَّ طَوَّافاتُ بُیُوتِکُمْ: این گربه ‏ها لانه و خانه ‏اى ندارند، و در بیابان‏ها و کوهها زیست نمیکنند؛ جایشان و مقرّشان همین خانه ‏هاى شماست که پیوسته از این خانه به آن خانه میروند و براى پیدا کردن طعمه و سدّ جوعى طواف در خانه‏ ها میکنند و گرداگرد آنها میگردند

بسم الله الرحمن الرحیم سلام علیکم آیا نگاه به چهره بزرگان و عرفا و اهل بصیرت از روی تصویر هم همان تاثیر رؤیت حضوری را دارد یا خیر؟ پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

گاهی اوقات در تنهایی و یا سکوت خانه و یا در مواقع دلتنگی مثل "عصرهای جمعه"به مداحی ها و یا روضه ها و مناجات های مختلف از مداحان مختلف گوش میکنم,میخواستم بدانم آیا این راه درست است و تاثیری در بالا بردن بهره معنوی انسان از لحظات دارد یا نه؟ با تشکر. پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی...

یکی از واژگانی که در بین ارباب سلوک و اصحاب مراقبه و معرفت برگرفته از متن آیات و روایات، زیاد بکار می رود و حاوی اسرار الهی است، عدد "اربعین" است که مفهوم و مصادیق خارجی آن در میان بسیاری از اقوام و ادیان و مذاهب مورد نظر و توجه بوده است که از آن تعبیر به چلّه هم می شود. این مقاله از آثار مکتوب استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این موضوع پرداخته است

با عرض سلام و ادب و تشکر و سپاس فراوان از مطالب بسیار جامع و کاربردیتان آیا اعمال مباح را میتوان با نیت رضای خدا به اعمال مستحب تبدیل کرد حتی اگر به عمل هم نرسد؟ مثلا همان مثال چای بعد از ناهار را به نیت از بین بردن سنگینی و کسالت بعد از غذا برای عبادت خداوند انجام داد؟ پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

سلام علیکم. حقیر از این عمل طواف هفت شوط بزرگان (بر قبور معصومین علیهم السلام) مطلع نبودم اما قلبا این کار را دوست داشتم به همین خاطر این هفت شوط را چون دور ضریح امکان نداشت در صحن ها انجام میدادم به نحوی که 7 دور قبه مبارکه را طواف کرده باشم، میخواستم بدانم این طواف در صحن ها مورد تأیید است یا طواف زیر قبه مبارکه و ضریح موضوعیت دارد؟ سپاس. پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

هر کلامی  غیر از کلام پیغمبر و معصوم علیهم السلام، قابل ردّ است؛ شیخ طوسى، شیخ مفید، شیخ صدوق، آرائى که دارند اینها همه قابل ردّ است؛ هر فیلسوفى، هر حکیمى آرائش قابل ردّ است؛ ولى خُب اگر انسان به نظرش مى‏آید که مثلًا یک اشتباهى هست مى‏تواند بیان کند اشتباه که چیزی نیست ولیکن با کلامى خوب؛ یعنى با عفّت کلام، نه با جملات تند و بى ادبانه. پس رفقا همیشه باید در مباحثات خودشان، بدانند که ردّ و ایراد و بحث و اینها، همه بجاى خود صحیح و باید بشود ولیکن احترام بزرگان را حتماً باید داشت.

سلام علیکم ورحمة الله . ضمن تشکر فراوان از زحمات شما ، ان شاءالله بر فضل ورحمتش برشما بیفزاید.بزرگان از جمله علامه طهرانی نشستن زن و مرد نامحرم را برسر یک سفره تحریم کرده اند و به شدت منع کرده اند. در مورد سیدالحداد رضوان الله علیه که خواهر زن ایشان با ایشان و اهل بیت ایشان غالبا برسر یک سفره بوده اند جواب چیست(که در روح مجرد ذکر شده)؟
پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

عارف کامل علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

اینجانب که به شهر مقدس مشهد رضوى علیه و على آبائه السلام در سنه 1400، هجریه و قمریه در روز بیست و چهارم شهر جمادى الأولى براى اقامت و توطّن مهاجرت نموده؛ و در جوار این بضعه رسول الله بار خود را فرو آوردم؛ روزى دو نفر روضه خوان به دیدن من آمدند: 

برای اولین بار مستندات تاریخی زیارت پیاده بر اساس قرآن و روایات و سیره علما و حتی در سایر ادیان توسط استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی بررسی شده و "بر مرکب إرادت" نام گرفته است. «بخش هفتم» آن تقدیم می گردد.

برای اولین بار مستندات تاریخی زیارت پیاده بر اساس قرآن و روایات و سیره علما و حتی در سایر ادیان توسط استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی بررسی شده و "بر مرکب إرادت" نام گرفته است. «بخش هشتم» آن تقدیم می گردد.

با عرض سلام می خواستم از کارشناس محترم سایت جناب همدانی بپرسم آیا راه ارتباطی اعم از پست الکترونیکی یا مکاتبه ای یا بصورت حضوری با جناب 

عارف کامل حضرت علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: دعای ندبه دعای خوبی است و حقیقت آن اظهار سوز و گداز و ابراز آتش فراق حضرت صاحب الامر عجّل الله تعالی فرجه الشّریف و تقاضای ظهور موفور السّرور آن حضرت و تشرّف به دیدار طلعت مقدّسشان است و خوب است که سالک همیشه این حال عشق و فراق را در قلبش زنده نگه داشته و با این اسباب قلبش را به یاد آن ولیّ والی عالم امکان حیات بخشد.ولی

یکی از اموری که برای انسان مخصوصا سالکین راه خدا انبساط روحی و سلامت روان را به همراه دارد برنامه ریزی و نظم دقیق در کارها خصوصا در طریق الی الله است که عدم توجّه به آن نا خداآگاه انسان را از اهتمام و میل و سیرش تنزّل می دهد. مقاله حاضر به موضوع وقت شناسی و جایگاه نظم در سیر الی الله اختصاص دارد

دستوراتی که بزرگان به عنوان دستورات سلوکی به شاگردان و سالکان راه خدا می دادند تماما برگرفته از قرآن و روایات صحیحه می باشد؛ یکی از این دستورات مداومت اولیاء خدا بر قرائت سوره مبارکه قدر است که هم خود بدان تحفظ داشتند و هم شاگردان را به آن توصیه می نمودند؛ یادداشت پیش روی عباراتی از حجت الاسلام شاهرخ همدانی درباره دستورالعمل سلوکی قرائت سوره قدر است که مبانی آن از روایات ذکر شده است.

یکی از رفتارهای عبادی که سنت پیامبر صلی الله علیه و آله بوده و سیره ائمه اطهار سلام الله علیهم اجمعین بر آن استوار گشته است، خواندن نمازها در اوقات پنجگانه است؛ علمای ربانی و الهی بدان عامل بودنند از جمله حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه که همواره به تحفّظ دستورات و احکام دینی همانگونه که بوده مقید بودند، بر انجام آن تعبد داشتند و سالکان راه خدا را بدان دستور می دادند. تکمیل این موضوع را در رساله ای فقهی از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی پیگیری نمایید.

مرحوم جمال السالکین عارف واصل و سالک کامل آقای حاج شیخ محمد بهاری اعلی الله مقامه الشریف را می توان از اسطوره های ایمان و عرفان نامید. مقاله حاضر به حالات ایشان در میان مکتوبات حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه اختصاص دارد.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

درست اگر در سیره و منهاج امیر المومنین علیه السلام با دقّت بنگریم، بدست مى ‏آوریم: اصولًا اگر کسى داراى منهاج على نبود نمى‏ توانست جزو أصحاب او قرار گیرد و خواه و ناخواه طَرْد مى ‏شد و جَوِّ معنویت و أصالتِ آن حضرت و پیروان واقعیش چنین فردى را در خود نمى ‏پذیرفت. آن حضرت کراراً مى‏ فرمود: مقصود ما خداست.