گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

مرحوم علّامه طهرانى انقلاب اسلامى ایران را یک موهبت الهى براى ملّت شیعه اثنى عشرى ایران مى ‏دانستند، و م ى‏فرمودند: «مردم باید قدر این هدیّه الهى را بدانند و خوب از آن پذیرائى کنند. نکات مثبت را تأیید، و در صدد رفع نکات منفى و اصلاح آن برآیند.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه مى‌فرمودند: چون انقلاب عظیم ایران بر أساس نهضت اسلام و قرآن روى داده و مردم و جوانان تشنه اسلام و قرآن و معارف آن هستند، بر خود حتم و فرض نموده ‌ام که یک دوره از علوم و معارف اسلام را به زبان فارسى بنگارم، تا هر چه سریع ‌تر بدست مردم مسلمان ایران برسد و روحشان از این علوم أصیله سیراب گردد. بسیارى از جوانان که سابق اهل سینما بودند، 

عارف کامل مرحوم حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: آنچه ما در اخبار و روایات داریم: قیام و اقدام یهودیان، چون مخالف حقّ و مخالف عدالت هستند، و به علّت آنکه مردمى ستمگر و تجاوز پیشه میباشند، پا نخواهد گرفت. و خیال اسرائیل صغیر و سپس اسرائیل کبیر را با خود، با شمشیر امام ما: امام زمان عجّل الله تعالى فرجه الشّریف به گور خواهند برد، و اگر...

وقتی نام انگلیس و اسرائیل بمیان می آید خیلی ها می خواهند بدانند سرانجام ایندو کشور چه خواهد شد. مقاله پیش روی به قلم حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به دیدگاه سیاسی اجتماعی حضرت علامه طهرانی درباره ماهیت اسرائیل و سرانجام آن می پردازد.

"حاج سعید عاکف" از نویسندگان دفاع مقدّس، کسی است که علامه طهرانی را از تفحّص در زندگی شهدا یافته است. می گوید: هر شهیدی که برایم جذّاب بوده یا حال معنوی خاصّی داشته، بالاخره یک جوری در زندگی اش ردّ پای نفس گرم علّامه طهرانی دیده می شود. می گوید: در طول تمام فعالیت‌ هایم در ارتباط با شهدا، معنوی ترین شخصیّت را  شهید نوجوان

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه مى ‏فرمودند: ما باید خون شهداى‏ مظلوممان را پاس بداریم، و با چنگ و دندان آن را حفظ نموده و در حراست و قوام آن کوتاهى نورزیم. می فرمودند: کسانی که از عراقی ها کشته می شوند هیچ کدام شهید نیستند، ولی کسانی که از ایران به خاطر اطاعت از ولیّ فقیه و دفاع از حکومت اسلام به جبهه رفته اند و کشته شده اند همه شهیدند.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه همواره از احمدشاه قاجار تجلیل می کردند و در عباراتشان وقتی نامی از او می بردند

حاج سعید عاکف محقّق و نویسنده برترین کتب دفاع مقدّس:

هر شهیدی که برایم جذّاب بود یا حال معنوی خاصّی داشت، بالاخره یک جوری در زندگی اش ردّ پای نفس گرم علّامه طهرانی دیده می شود... شهید طهرانی مقدّم که عنوان پدر موشکی ایران را دارد دارای ارتباط‌ هایی با مرحوم علّامه طهرانی بود. (سخنرانی به مناسبت سالگرد شهید چمران، 30 خرداد سال 1398 مشهد مقدّس)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: علّامه حاج سید مرتضى‏ عسگرى‏، سبط و نوه دخترى مرحوم محدّث عظیم آیة الله میرزا محمد طهرانى شریف عسگرى است و مرحوم آقاى میرزا محمّد- قدس الله نفسه- دائى پدر حقیر که نامشان سیّد محمد صادق بوده است، بوده اند. (امام شناسى، ج‏13، پاورقی ص: 171) اما متن نامه بدین شرح است:

عارف کامل مرحوم علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: ایشان (آیت الله خامنه ای) به حمد الله فردى است مجاهد و عامل و مدبّر و متدیّن و بنده گرچه تا به حال (قبل از رهبری) ایشان را ملاقات نکرده ‏ام؛ ولى (در اوائل انقلاب)‏ یک روز که مرحوم شهید مطهّرى آمده بودند به منزل ما، از ایشان سؤال کردم: 

حاج سعید عاکف محقّق و نویسنده برترین کتب دفاع مقدّس:

شهید اندرزگو که بنیانگذار کبیر انقلاب نیمی از انقلاب را مدیون وی می داند و شهید طهرانی مقدّم که عنوان پدر موشکی ایران را دارد را دارای ارتباط‌ هایی با مرحوم علّامه طهرانی بودند. (سخنرانی به مناسبت سالگرد شهید چمران، 30 خرداد سال 1398 مشهد مقدّس)

حضرت علّامه آیت الله حاج سّید محمّد حسین حسینی طهرانی اعلی الله مقامه درباره آزادسازی شهر پاوه می فرمودند: وقتی از رادیو شنیدم که شهید چمران در (پاوه) در محاصره هستند با فرزندان و رفقا به مسجد (مسجد قائم در طهران) رفتیم و برایشان دعا کردیم تا آزاد شوند.

حجّة الاسلام حاجّ شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

حضرت استاد علّامه طهرانی رضوان الله علیه از اخلاص رزمندگان جنگ تحمیلی تجلیل می کردند؛ در این میان مجاهدت های آزادگان را ستایش می کردند و در چند مورد دیده شده بود که در شنیدن خاطراتشان منقلب شده بودند. به یاد دارم که منزل یکی از این آزادگان عزیز در نزدیکی بیت شریف حضرت علّامه بود؛ وقتی خبر دادند که ایشان آزاد شده همراه برخی آقازادگان و دامادها و قلیلی از شاگردانشان به استقبال وی رفتند.

یکی از ارادتمندان مرحوم آقای حدّاد رضوان الله علیه مرحوم حاج سید مصطفی خمینی رحمة الله علیه بودند ارادتی همراه با ادب و استماع که ظهور و بروز آن را می توان در حالات و سکنات و نحوه مناجات آن بزرگوار مشاهده نمود؛ اوّل آبان سالروز رحلت ایشان است که چند سطری را به مراوادات و ارتباط ایشان با حضرت حدّاد و علّامه طهرانی اختصاص می دهیم.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: همۀ دولت های‌ استعمارگر و مخصوصاً آمریکا که‌ اینک دهان‌ بازکرده‌ و با اشتهای‌ شدیدی‌ برای‌ بلعیدن‌ مسلمین‌ خود را آماده‌ کرده‌ است‌، مُفسد و فتنه ‌جو و شیطانند. (نور ملکوت قرآن، ج‏3، ص: 145)

(فرزند دوم مرحوم علامه طهرانی رضوان الله علیه می گوید:) روزى در محضر حضرت حدّاد- رضوان الله علیه- بودم، سخن از جریانات و وقایع مصیبت ‏بار و فاجعه کشتار مسجد گوهرشاد (در 21 تیر) در زمان رضاشاه ملعون به میان آمد، و فردى که به واسطه سخنرانى او و تحریک حکومت جبّار پهلوى این فاجعه به وقوع پیوست؛ ایشان درحالی‏که آثار تألّم و تأثّر شدید از وجنات و چهره منوّرشان هویدا بود فرمودند:

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: در این سال که سنه 1407 هجرى قمرى است، این حقیر به حجّ مشرّف بوده و خود شاهد قضیّه بوده‏ ام، در روز ششم ماه ذى ‏الحجه (نهم  مرداد 1366 شمسی) در عصر جمعه در شارع مسجد الحرام یعنى در بَلَد حرام، در ماه حرام، و در حرم خدا، بین عمره و حجّ، از شیعیان ایران به جرم برائت از شرک و إعلان اتّحاد مسلمین و فریاد تخلّص از زیر بار آن جبّاران و ستمکاران کافر جهان؛ مردم را محاصره کردند؛ 

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: تشکیل حکومت اسلامى از اوجب واجبات و از أهمّ فرائض است. ما در زمان طاغوت هر چه داشتیم بر اساس (کفر) داشتیم، پرچم کفر بالاى سر ما بود... ولیکن للّه الحمد و له الشّکر در تاریخ بهمن ماه ۱۳۵۷ هجریّه شمسیّه با قیام و اقدام ملّت مبارز و سخت کوش و مسلمان ایران، آن بساط استعمار برچیده شد و بعد از تحمّل رنج ها و کشته شدن صدها هزار فرد نتیجه مطلوب بحول الله و قوّته حاصل است. بر عهده مردم مسلمان ایران است که پیوسته سجده شکر بجاى آورند، و دست از انتقاد و هرزه گوئى بردارند. نقاط مثبت حکومت را تقویت کنند؛ و نقاط منفى آنرا ترمیم، و در صدد اصلاح برآیند

آیت الله سید احمد نجفی:

چندین سال پیش خدمت رهبر معظم انقلاب تسبیح تربتی را هدیه دادم. ایشان فرمودند: چه وقت مناسبی آوردید! تسبیحی را که آقا سید محمد حسین طهرانی (علامه طهرانی) به من هدیه داده بودند تا در مشکلات مملکت با این تسبیح به سجاده پناه ببرم. آنقدر با آن ذکر گفتم که اخیراً سائیده شده و دانه هایش از بین رفته بود.

آیت الله حاج سیّد محسن حسینی طهرانی رحمة الله علیه در درس اسفار می فرمودند: همیشه تا وقتى که منافع اقتضا مى ‏کند همینطور بوده (یعنی افراد از یکدیگر و به هر بهانه ای تعریف و تمجید می کنند) و وقتى که منافع اقتضا نمى ‏کند عیب و ایراد در مى‏ آید و مى ‏جوشد،! یکدفعه من یک مطلبی را در سابق از آقاى خامنه‏ اى‏ شنیدم و خوشم آمد 

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه وقتی آیت الله خامنه ای مدظله العالی به رهبری رسیدند، فرمودند: امشب سر راحت بر بالش می گذارم. ایشان در کتاب وظیفه فرد مسلمان که به بازگویی خاطرات سیاسی خود می پردازند نظرشان را نسبت به رهبری ایشان اینگونه بیان می دارند: اطاعت از ایشان هم در امور اجتماعى و سیاسى که لازمه رهبرى است واجب مى ‏باشد؛ و ایشان هم بحمد الله فردى است... (بقیه در ادامه مطلب...)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: داستان سیاهپوستان آمریکا بسیار مشهود و مشهور است که: با اینکه قانون تساوى آنها با سفید پوستان در مجلس گذشته است، ولى معذلک هنوز قضیّه آنها حلّ نشده و حلّ شدنى هم نیست؛ بلکه هر روز خون هاى تازه‏اى ریخته مى ‏شود، و روز به روز این بیچاره ‏ها در تحت مقهوریّت و ظلم و إسائه أدب سفید پوستان قرار مى ‏گیرند.( ولایت فقیه در حکومت اسلام، ج‏3، ص: 245)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: اگر سپاه نبود در همین جنگ ایران و عراق بکلّى مملکت از دست می‏رفت... و همین جوانان چنان دفاعى از اسلام و وطن خودشان نمودند که تا تاریخ برقرار است نامشان در ردیف بالاى جوانمردان ثبت است‏. (کتاب وظیفه فرد مسلمان در احیای حکومت اسلام ص 97)

یکی از نقاط قوّت انقلاب اسلامی تربیت و تشکیل یک نیروی امنیتی برخاسته از دل مردم برای دفاع از کیان اسلام و میهن بود که به اسم سپاه پاسداران نام نهاده شد، جالب است بدانید پیشنهاد اوّلیه تأسیس سپاه پاسداران توسّط مرحوم علّامه طهرانی رحمة الله علیه داده شد چنانچه خود می نویسند...

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: ... من حیث المجموع این نوشتجات ما (پیش نویس قانون اساسی برای تصویب) در مجلس خبرگان خیلى کار کرد، به طورى که مى ‏توان گفت: (علاوه بر تثبیت عنوان ولایت فقیه برای رهبری که هیچ اثری از آن نبود) تقریباً پنجاه درصد آن پیش نویس قانون اساسى (مطرح) را تغییر داد! یعنى اگر کسى الآن آن پیش نویس قانون اساسى را که در روزنامه ‏هاى آن وقت چاپ شده بود مطالعه کند، مى‏ بیند که پنجاه درصد زاویه پیدا کرده است. (وظیفه فرد مسلمان در احیاى حکومت اسلام، ص: 88)

در اینکه آیا برای زنان حتی زنان مجتهده جایز است که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کنند و به عنوان نماینده در تقنین قانون نقش داشته و صاحب رای باشند یا جایز نیست امری است که اولا: به تعریفی جامع و دقیق از ماهیت مجلس شوری و جایگاه نمایندگان حاضر در آن، ثانیا: به جایگاه زنان و جواز تصدی ایشان در منصب قضاء و حکومت، باز می گردد. این مقاله در دو شماره به صورت تفصیل و تخصّصی به قلم حجة الاسلام استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این مطلب پرداخته است

در اینکه آیا برای زنان حتی زنان مجتهده جایز است که به مجلس شورای اسلامی راه پیدا کنند و به عنوان نماینده در تقنین قانون نقش داشته و صاحب رای باشند یا جایز نیست امری است که اولا: به تعریفی جامع و دقیق از ماهیت مجلس شوری و جایگاه نمایندگان حاضر در آن، ثانیا: به جایگاه زنان و جواز تصدی ایشان در منصب قضاء و حکومت، باز می گردد. این مقاله در دو شماره به صورت تفصیل و تخصّصی به قلم حجة الاسلام استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به این مطلب پرداخته است

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی برای تنظیم و تدوین قانون اساسی کشور دست هایی در کار بود که نگذارند قانون اساسی به قانون اسلامی تبدیل شود وقتی مرحوم علامه این وضع تاسف بار را دیدند احساس تکلیف کرده نامه ای را به عنوان پیش نویس قانون اساسی بر اساس مبانی شرع نوشتند که اگر به طور جدی مورد توجه قرار می گرفت شاهد بسیاری از نابسامانی ها نبودیم حقیقتی که بسیاری از سیاسیون الآن بدان معترفند به مناسبت روز مجلس متن این نامه تقدیم می گردد.

قال الله تعالی: ...  وَ جَعَلَ کَلِمَةَ الَّذِینَ کَفَرُواْ السُّفْلَى وَ کَلِمَةُ اللّهِ هِیَ الْعُلْیَا وَ اللّهُ عَزِیزٌ حَکِیمٌ ﴿توبه/40﴾ طبق صریح این آیه کریمه، در منطق حقّ و واقعیّت و فرهنگ اسلامى، ابر قدرت‏ فقط و فقط عبارتست از حقیقت توحید و اسلام!، و در مقابل، اهل کفر و سران آنها همچون آمریکا و انگلیس و اسرائیل زبون و ضعیف و پایین دست هستند؛ بله آنها ابر شیطانند. چنانچه امیرمومنان علیه السلام هم فرمود: کَلِمَةُ اللَّهِ هِىَ‏ الْعُلْیا وَ کَلِمَةُ الظّالِمینَ هىَ السُّفْلَى‏... (نهج البلاغه، حکمت 373)

بالاخره آیة الله خمینى را بردند براى عشرت آباد و اعدام صحرایی؛ محاکمه صحرائى هم محاکمه دو ساعته است، حکم مى‏ کنند و اعدام مى ‏کنند، ما دیدیم که چکار باید بکنیم که ایشان را از اعدام خلاص کنیم؟ تحقیقات اینطرف و آنطرف بالاخره به اینجا منتهى شد که

یکی از پر افتخارترین علمای مکتب اسلام و تشیع، مرحوم شیخ محمد حسین کاشف الغطاء رحمة الله علیه است که پیوسته ذکر خیر ایشان در لسان و مکتوبات مرحوم علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه با کلماتی درربار به چشم می خورد، به مناسبت 18 ذی القعده سالروز ارتحال آن عالم ربانی مطالبی بس قابل تامل و تفکر از نظر می گذرد که بصیرت افزایی را به همراه دارد

این درست نیست که بگوییم: در اسلام براى رفع احتیاجات حکومت، ممکن نیست مالیات وضع نمود، و یا بگوییم: تنها زکات براى این منظور وضع شده است. زکات تنها یکى از سرمایه‏ هاى امنیّت اجتماعى است که از ثروتمندان گرفته مى ‏شود تا به فقرا و مستحقّین برسد؛

سیرۀ عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه در مورد مهریۀ دختران همان سیره و سنّت رسول خدا صلی الله علیه و آله بود و بسیار مقیّد بودند که مهریه همان مهر السنّه باشد، نه بیشتر و نه کمتر. لذا این امر را در میان پیشنهادهای خود به رهبر فقید انقلاب در همان اوان شکل گیری نظام اسلامی مرقوم فرمودند که تقدیم می گردد.

آیت الله خامنه ای أیّده الله: حالا این را هم ما عرض بکنیم به نقل از مرحوم پدربزرگ ما، مرحوم آقا سید هاشم نجف آبادی که از مردان فقیه مؤمن و اهل سلوک و معنویت بود. ایشان راجع به مرحوم آقا سید احمد کربلائی همین را نقل میکرد. ایشان میگفت - به ظاهر خودش دیده بود - آقا سید احمد کربلائی نیمه شب که صدایش را بلند میکرد و گریه میکرد، از داخل کوچه، مردم صدای ایشان را می شنیدند. منزل ایشان سر راه بود و طلبه ها 

یکی از اموری که ایشان متذکر آن بودند مساله تصدی امور اجرایی کشور توسط کسانی بود که زندگی و تعلقات آنان در کشورهای کفر و تابع آنجا بود و در ایران آمد و رفت داشتند که امروزه از ایشان به دو تابعیتی ها نام برده می شود که متاسفانه همین امروز هم دیده می شود هرجا که اختلاس ها و ضررهای اقتصادی و ملی و فرهنگی اتفاق می افتد پای یکی از همین افراد درمیان است

مقام معظّم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای حفظه الله در پاسخ یکی از ملاقات کنندگان از بیت مرحوم علامه طهرانی قدّس سرّه که به ایشان گفته بود: متاسفانه بعضی از آقایان، مرحوم علّامه طهرانی را ضّد انقلاب می دانند و اگر حمایت های شما نبود، کار بر ما سخت می شد، به شدّت متغیّر شدند و فرموده بودند: غلط کردند و با مکثی می گویند: چطور می شود من به آقای طهرانی ارادت داشته باشم و ایشان ضدّ انقلاب باشد؟! چه غلط ها! (رهبر معظّم انقلاب در جلسه غیر عمومی با بیت مرحوم علامه طهرانی در مشهد مقدس، تاریخ 9 فروردین 1397 به نقل از کانال تلگرامی عرفان و سیاست و کانال عرفان و حکمت)

انسان علاوه بر اینکه در حیازت و بدست آوردن حقیقت مکلف است، در تبلیغ و نشر آن هم موظف است؛ بر این اساس وقتی انقلاب اسلامی در کشور ما بر محوریت توحید و ولایت بنا نهاده شد و با ایثار و گذشت و رشادت ها و شهادت ها به پیروزی رسید و اسلام و تشیع جانی دوباره گرفت، باید به درستی از آن صیانت کرد و طبق وظیفه نشر رسالات الهی آن را به دیگر نقاط عالم بسط دارد در این مقاله راه کاری بس اساسی برای عالیترین راه نشر انقلاب اسلامی تبیین شده است

یکی از اندیشه های راهبردی اسلام که دارای برکات و آثار زیادی در جذب حدّ اکثری و دمیدن روح امید و رحمت و از طرفی نویدبخش رأفت و محبت اسلام است، مساله عفو و بخشش کریمانه است؛ بر این اساس نظر مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه بر این بود که چقدر مناسب بود روز پیروزی انقلاب اسلامی اعلان عفو عمومی می شد؛ در این مقاله مبانی این اندیشه الهی پیگیری شده است.

گرچه حق اولیه تشکیل حکومت الهی، بر دوش نبی و امام معصوم است اما  در زمان غیبت بر عهده صاحبان درایت و بصیرت است که بر محور امر به معروف و نهی از منکر با توجه به شرائط آن، این امر را عملی نمایند. در این مقاله، با تکیه به عبارات عارف کامل حضرت علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه، به تبیین چرائی انقلاب اسلامی می پردازیم.

یکى از مسائلى که همواره ذهن و فکر علّامه طهرانى ( اعلی الله مقامه الشریف ) را بخود مشغول نموده بود و دائماً در جلسات با علماء و صحبتهاى عمومى و خصوصى آنرا مطرح مى‏ نمودند، مسأله تشکیل حکومت اسلامى بود؛ مقاله جاضر تنها گوشه ای از  نقش محوری ایشان در شکل گیری نهضت اسلامی ایران از بدو آن تا پیروزی آن است.

از اصول و ارکان نظام های دموکراسی، انتخابات و اعتماد بر آراء اکثریت مردم برای دادن زمان امور به دست گروه یا شخص خاصی است، در آنچه پیش روی شماست نظر و دیدگاه عارف بالله حضرت علامه طهرانی اعلی الله مقامه الشریف، درباره انتخابات و رای اکثریت و جایگاه آن در نظام حکومت اسلامی بحث می شود.