گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

پنجم ماه صفر منسوب به شهادت دردانه ابی عبدالله علیه السلام بی بی حضرت رقیه سلام الله علیهاست. یادداشت ذیل از زبان علامه طهرانی رحمة الله دراینباره است

فرزند ارشد مرحوم علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه  نقل می کردند: خانم جابر أهل‌ بیت مرحوم شهید دکتر چمران أیّدها اللـه، براى حقیر نقل مى‌کردند که: «مرحوم علاّمه قسمتى از عمامه خود را به بنده مرحمت نمودند، و من مقدار کمى از مرحمتى حضرت آقا را به خانمى که سالیان سال بچّه‌ دار نمى‌ شد و علاقه شدید به فرزند داشت، دادم، به برکت آن تکّه از عمامه، آن خانم خیلى زود صاحب فرزند شد.» 

مقام معظّم رهبری حضرت آیت الله خامنه ای أیّده الله: مرحوم شهید مطهری حدود چهار سال به انقلاب مانده روزی به من گفتنند: آقا سیّد محمّدحسین طهرانی

سلام همانطور که گفته شده طریقت ما عین شریعت ماست پس چگونه است که برخی از سالکین به مقاماتی میرسند که به جای قبله رو به حرم امام رضا نماز میخوانند؟ یا اینکه برخی از سالکین قرائت و تجوید نماز خود را اصلاح نمیکنند اصلا لازم نمیدانند زیرا عرفا فرموده اند که به الفاظ و معانی دقت نکنید؟ شریعت ما عین طریقت ماست را می شود توضیح دهید؟ پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

عارف کامل مرحوم علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: حقیر به مهاجرت مشهد مقدس و "آستان بوسی و تکحیل کُحل و سرمه ی خاک پای زوارِ" حضرت امام هشتم علیّ بن موسی (علیهما و علی آبائهما و اولادهما جمیع صلوات الله و ملائکته المقربین و انبیائه المرسلین و عباده الصالحین من الآن الی قیام یوم الدین) موفّق آمدم، و بارِ نیاز خود را یکسره در این عَتَبه ی ملائک پاسبان، فرود آوردم و با "کمال التماس" 

از مهمترین امور در زیارت معصومین علیهم السلام مودب بودن به آداب است که در این میان روش و سبک اولیاء راستین الهی می تواند اسوه و الگو باشد. مرحوم حداد رحمة الله علیه در سفر به ایران به آستان بوسی علی بن موسی الرضا علیه السلام مشرف می شوند که از آنجایی که فعل اولیاء خدا حجت است و حاوی نکات بسیار مهمی است آن را بر اساس نقل علامه طهرانی اعلی الله مقامه تقدیم می کنیم

پیامبر خدا صلی الله علیه و آله و سلّم:

مَن أحَبَّ أن یَلقَى اللَّهَ ضاحِکاً مُستَبشِراً فَلیَتَوَلَّ عَلِیَّ ابنَ مُوسَى الرِّضا؛
کسى که دوست دارد خندان و با روى گشاده خداوند را دیدار کند، 

باید از محبّت و ولایت على بن موسى الرضّا علیه السلام بهره‏ مند باشد. 

(بحار الأنوار، ج 36 ، ص 296)

هنگامى که ماءمون حضرت رضا علیه السلام را از مدینه به خراسان احضار کرد، آن حضرت در مسیر راه ، معجزات و کراماتى را به اذن خداوند متعال به مردم و همراهیان خود ارائه نمود.

روزى امام حسن مجتبى علیه السلام در جمعى از اقشار مختلف مردم حضور داشت ، که یکى از افراد آن مجلس گفت :
یابن رسول اللّه ! شما که این قدر قدرت دارید و مى توانید با دعا معاویه را نابود کنید و زمین عراق و شام را جابه جا نمائید؛ و حتّى کارى کنید که زن تبدیل به مرد شود؛ و یا مرد، زن گردد، چرا این همه ظلم هاى معاویه را تحمّل کرده و سکوت مى نمایید؟ بقیه در ادامه

سلام علیکم؛ سوالی که حقیر از برادر ارجمند جناب حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی دارم این است که با توجه به شاگردی کردن ایشان نزد حضرت سیدالطائفتین علامه طهرانی (قدس سره) و طبعا شناختی که از آن بزرگوار و نیز آیت الحق حاج سید هاشم حداد (رحمت الله علیه) دارند، نظرشان به طور صریح راجع به ... از شاگردان مرحوم حداد چیست؟... پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

ابو عامر، واعظ اهل حجاز، گوید: رفتم به خدمت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام و سؤال کردم که یا ابن رسول اللَّه! چه ثواب دارد کسى که زیارت کند حضرت امیر المؤمنین علیه السلام را و تعمیر نماید تربت آن حضرت را؟ فرمودند: اى ابو عامر! خبر داد مرا پدرم از پدرش از جدّش از حضرت امیر المؤمنین علیه السلام که حضرت سیّد المرسلین فرمودند به من که: 

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: همه می گویند که امیرالمؤمنین علیه السلام اوّل‏ مظلوم‏ عالم است، ولى به نظر من پیامبر صلی الله علیه و آله از أمیرالمؤمنین هم مظلومتر بود.

سلام علیکم اگر ممکن است لطفا در مورد تصاویر موجود در مورد نبی اکرم اسلام توضیح دهید. ایا ان ها را تصدیق می کنید؟ و اگر چنین است لطفا تصویری را که مورد تائید خودتان است را در سایت بگذارید. با سپاس فراوان

خدای متعال می فرماید: وَأَنزَلْنَا إِلَیْکَ الْکِتَابَ بِالْحَقِّ مُصَدِّقًا لِّمَا بَیْنَ یَدَیْهِ مِنَ الْکِتَابِ وَمُهَیْمِنًا عَلَیْهِ فَاحْکُم بَیْنَهُم بِمَا أَنزَلَ اللّهُ ... (مائده/48)

پیامبر دارای هیمنه و سلطنت است ولی به قرینه سیاق کلام که انزال قرآن را قبل از مقام هیمنه آورده، می خواهد بفرماید: سلطنت، هیمنه، عظمت، شکوه و عزت و هرآنچه موجب بزرگی و بزرگواری پیامبر صلی الله علیه و آله است، همه از قرآنی است که ما در اختیار او گزاردیم تا وی را تصدیق کند پس تصدیق قرآن،

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: «جماعتى بر حضرت رضا علیه السّلام وارد شدند و گفتند: ما شیعیان على هستیم، حضرت چند روز آنها را نپذیرفتند و اجازه ورود ندادند، و سپس داخل شدند. حضرت فرمود: واى بر شما، شیعیان امیرالمؤمنین علیه السّلام حسن و حسین و سلمان و ابوذر و مقداد و عمّار و محمّد بن ابى بکر (فرزند خلیفه اوّل اهل سنّت که بارها می گفت" به من بگویید محمد بن علی) هستند که ابداً مخالفت اوامر آن حضرت را ننموده ‏اند» (امام شناسى، ج‏3، ص: 94)

قال الله تعالی: وَ مَنْ یَخْرُجْ مِنْ بَیْتِهِ مُهاجِراً إِلَى اللَّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ وَ کانَ اللَّهُ غَفُوراً رَحِیماً (سوره نساء (4) آیه 100)

ما که مردمان جاهلى را بعید معیب (دارای عیب) مى‏ دانیم براى این جهت است که روششان غلط بود. اگر کسى، پیغمبر حالا آمد و این پیغمبر را نشناخت یا از او تبعیت نکرد یا اسلام آورد ولى ایمان نداشت یا ایمان داشت ایمانش آن ‏طورى که باید و شاید رهبر او نبود یا آن ‏طورى که باید و شاید پیروى واقعى از آنها نکرد این عین همان مردمان جاهلى مى‏ ماند.

سلمان فارسى حاکم مدائن بود؛ و با اینکه حاکم بود، وارد در مدائن شد ولى در دارالحکومه نرفت، رفت در یکى از همین منزل‏هاى معمولى، فلاکس و پوست ‏تختش را انداخت و یک دیزى داشت و یک دانه رَکوه: یعنى آفتابه؛ تمام سرمایه سلمان فارسى علمش بود که در سینه اش بود و مثل ما احتیاج به کتاب و کتابخانه که نداشت، او علمش را

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: شهادت امام حسن علیه السلام طبق قول صحیحتر هفتم ماه صفر است که البته در این تاریخ ولادت امام کاظم علیه السلام هم واقع شده است ولی به دو جهت باید هفتم ماه صفر را به عزاداری برای امام حسن علیه السلام قرار داد:

پرفسور دکتر سجادی، به تحقیق یکی از برترین های چشم پزشکی دنیاست که به خاطر یک جلسه مداوا، به خیل ارادتمندان و شاگردان سلوکی حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه پیوست؛ کتاب "آیین رستگاری" حاصل جلسات توجیهی سلوکی علامه با ایشان است که از نفیس ترین بیانات علامه به حساب می آید که برای هر طالب و سالکی مطالعه آن ضروری است؛ فرزند دوم علامه در مقدمه این کتاب از نحوه این آشنایی می گوید.

مقاله پیش روی از منشآت حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی است که به بررسی جایگاه زیارت در سیر و سلوک الی الله و برخی آداب آن بر اساس منویّات و فرمایشات استادشان علامه طهرانی رحمة الله علیه می پردازد

جهاتی در اتّصاف حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام به اسم و صفت غریب و غربت تأثیر دارد که در این مقاله به  نقل از حضرت آقای حاج سید هاشم حداد رحمة الله علیه روایت می شود که یک جهت در بین تمام انبیا و اولیای الهی و حتی مومنین و بندگان خاص خدا مشترک و چهار جهت دیگر خاص حضرت رضا علیه السلام است. 

مرحوم علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه در کتاب گرانسنگ و بی نظیر و نفیس امام شناسی در بیان برخی از ابعاد فرهنگی امام رضا علیه السلام به مساله ترویج علم در زمان ایشان پرداختند و سطوری را قلمی کردند که از محضر شما خوانندگان می گذرد

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: رسول اکرم صلّى الله علیه و آله حجاب اقرب و واقعیّت اسم اعظم است‏

حالات آخر عمر شریف و با برکت رسول خدا صلی الله علیه و آله و وصایای آن حضرت در آن موقعیت خطیر علاوه بر اینکه گویای مظلومیت آن حضرت است، بیانگر و روشنگر  بسیاری از حقایق و اتفاقات پس از آن حضرت است که درنگ بدون تعصب در آن هدایت به صراط مستقیم خواهد بود در مقاله حاضر به این امر مخصوصا از نگاه بزرگان اهل تسنن می پردازیم.

تأسّى به پیامبر و اهل بیت سلام الله علیهم ، چقدر براى سعادت دنیا و آخرت مفید است، و دور بودن از این نهج راستین چقدر افراد بشر را در منجلاب عفن آراء و اهواء گرفتار و غرق مى‏ کند، که امید رهائى از آن بعید به نظر مى‏ رسد. تبیین این امر مهم را در این مقاله به قلم عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه پی گیری می کنیم.

علامه طهرانی اعلی الله مقامه از مرحوم آیت الله حسن زاده آملی رضوان الله تعالی علیه بسیار تمجید و تجلیل میکرد و به فرزندانشان در وقت تحصیل در قم، توصیه کرده بودند حتما در درس اخلاق آیت الله حسن زاده آملی شرکت کنید؛ در علم معقول فقط درس ایشان را تایید میکردند. آیت الله حسن زاده هم متقابلا ارادت خاصی به مرحوم علامه طهرانی داشتند و تعابیر بسیار بلندی درباره ایشان به کار میبردند؛

حضرت آیت الله حسن زاده آملی رحمة الله علیه در دیداری که با یکی از فرزندان مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه داشتند، فرموده بودند: قدر پدرتان را بدانید ایشان کبریت احمر است هر صدسالی یکی مثل ایشان پیدا میشود

مقاله حاضر شرحی مختصر درباره شخصیّت فرزانه مرحوم آیت الله حاج سیّد محمّد صادق حسینی طهرانی پدر و والد مکرّم و معظّم حضرت سیّدالطائفتین علامه طهرانی اعلی الله مقامهما الشریف است که از کتاب های ارزشمندی چون گنجینه دانشمندان و گلشن ابرار و ستارگان حرم و مکتوبات علامه طهرانی استخراج شده است

شبى مرحوم آیة الله آقا سیّد عبد الهادى شیرازى در مجلس خلوت تأسّف میخورد که: چون من براى تحصیل وارد نجف اشرف شدم، دوازده حوزه رسمى تدریس اخلاق و عرفان وجود داشت؛ و الان یکى هم وجود ندارد. (روح مجرد، ص: 106) دهم ماه صفر سالروز رحلت این عالم ربّانی است؛ علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: 

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه می فرمودند: این مرد (علامه طباطبایی)، جهانى از عظمت بود؛ عیناً مانند یک بچه طلبه در کنار صحن مدرسه روى زمین مى‏ نشست و نزدیک به غروب در مدرسه فیضیّه مى‏ آمد، و چون نماز بر پا مى ‏شد مانند سائر طلّاب نماز را به جماعت مرحوم آیة الله آقاى حاج سیّد محمّد تقى خونسارى مى‏ خواند. آنقدر متواضع و مؤدّب، و در حفظ آداب سعى بلیغ داشت که من کراراً خدمتشان عرض کردم: آخر این درجه از ادبِ شما و ملاحظات شما ما را بى ادب مى ‏کند! شما را بخدا فکرى بحال ما کنید!...

از امام صادق علیه السلام روایت شده است که روزی امام حسین علیه السلام در دامن حضرت  رسول صلی الله علیه و آله و سلم نشسته بود و حضرت با او بازی می کرد و او را میخنداند.

یکی از ابزارهای کاربردی کردن مفاهیم اخلاقی مطالعه آنها در زندگی بزرگان مخصوصا معصومین است. در چند شماره به بررسی ابعادی از رفتارهای فردی و اجتماعی پیامبر صلی الله علیه و آله اشاره شد در این شماره با مفاهیمی مانند انصاف، تفکر، اهمیت به کودکان، و ... در سیره آن حضرت آشنا می شویم

این یادداشت به برخی از رفتارهای فردی و اجتماعی پیامبر صلی الله علیه و آله اختصاص دارد. در این شماره با مفاهیمی مانند ارزش کار، اصولگرایی، الگوی جامع و امتیاز در سیره آن حضرت آشنا می شویم

روانشناسان قائلند کسانی که آرزویشان برخورداری از یک زندگی سعادتمند همراه با آرامش و لذّت و هدف است، باید الگوی موفّقی را در پیش روی قرار دهند. خدایی که خالق هستی و انسان است آن الگو را در برترین شکلش معرّفی کرده است. در سلسله یادداشت های «پیامبر الگوی برتر» برخی از ابعاد رفتاری پیامبر صلی الله علیه و آله در زندگی نشان داده می شود.

عالم کبیر و محقّق عظیم‏ مرحوم آقا شیخ جعفر شوشترى‏ قدّس الله تربته‏ (متوفای 20 صفر 1303 قمری) از بزرگان و علماى نجف (و صاحب کتاب خصائص الحسینیه) است؛ کربلا منبر مى‏ رفت و در منبر تکیه به صوت هم داشته و بسیار هم منبر مُبکى و گریه آورى داشت به طوری که مى‏ گویند هر کسى که پاى منبر ایشان بود بلا استثناء منقلب می شد و گریه مى‏ کرد.

وقتی سلمان فارسی برای استانداری به مدائن انتخاب شد و به آنجا رفت، یک شخصی او را دید. آمد جلو و گفت: تو سلمان همان صحابی پیامبر صلی الله علیه و آله هستی؟ سلمان گفت:

رفتن به آستان و حرم معصومین علیهم السلام و تقرّب به ضریح آن حضرات خصوصیات و آثاری دارد که در جای دیگر نیست گرچه هیچ جایی خالی از روح و حقیقت امام علیه السلام نیست؛ در نوشتار پیش روی حضرت علامه طهرانی رحمة الله در یکی از سخنرانی ها به آن خصوصیات و آثار اشاره دارند و به برخی از آداب زیارت و عظمت جایگاه زائر می پردازند.

رعایت ادب در زیارت معصومین علیهم السلّام، در بهره مندی زائر بسیار دخالت دارد. این آداب در روایات ما بیان شده و تعیّن آن را می توان در سیرۀ اولیاء راستین الهی مشاهده نمود و طبق آن عمل نمود؛ آنچه پیش روی شماست، سیرۀ عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه در زیارت حرم مطهّر امام رضا علیه السلام است.

با سلام اینکه گفته می شود که معصومین باید بطلبند تا به زیارت آنها مشرف شویم تا چه اندازه درست است، چون افراد ظالمی مثل شاهان پهلوی نیز به زیارت آمده اند، آیا ممکن است بعضی زیارت ها مارا طلبیده باشند و بعضی زیارت ها مارا نطلبیده باشند ولی رفته باشیم؟ از کجا بفهمیم که زیارتمان مورد قبول واقع شده؟ با تشکر. پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

برخی از فضائل اخلاقی برگرفته از روش و رفتار پیامبر صلی الله علیه و آله که موجب زینت انسان به کمالات است و در این یادداشت با آنها آشنا می شویم عبارتند از: برخورد یکسان با فرزندان، بردباری در مقابل دشنام، بلندشدن به احترام مومن، بوسیدن دست کارگر و...

تمثال ملکوتی علامه طهرانی رحمة الله علیه در کمال مهربانی و اُنس با کودکان