گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

آیت الله حاج سید علی خامنه ای حفظه الله: عرفان، همان مرحوم قاضی است؛ مرحوم ملاحسینقلی همدانی است؛ مرحوم

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

در این راه هر چه به شما دادند و کف دستتان نهادند، ببینید و بریزید. همیشه باید کف دست شما متمایل به زمین باشد که هر چه در او نهادند بریزد و نماند که شما را نگه می‌دارد

قال الله: وَاللَّیْلِ إِذَا سَجَى ﴿ضحی/2﴾

خدای متعال به شب آن هم به بخش پایانی آن یعنی سحر قسم می خورد اولا، قسم خدا در مقام انکار و در مقابل بینه نیست تا بخواهد چیزی را نفی کند چنانچه قسم انسان ها در محاکم در مقابل بینه و برای انکار است بلکه قسم خدا به خود

ایرانیان قدیم چنانکه در ضمن تاریخ اقوام آریائى بیان کردیم، در آغاز امر از مظاهر و قواى طبیعت به دو دسته از وجودهاى نیکوکار و بدکار معتقد بودند، و این دو دسته را دائماً با یکدیگر در جنگ مى ‏پنداشتند. نور و آتش و باد و باران و آسمان را که منسوب به دسته اوّل بودند ستایش می کردند،..

مقاله حاضر بخشی از مطالب گرانقدر عارف کامل حضرت علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه درباره توسلّ به امام زمان علیه السلام و حقیقت انتظار فرج و راه تشرف به محضر آن حضرت است که در بخشی از آن می خوانیم: امروزه‌ را تشرّف‌ به‌ حقیقت‌ ولایت‌ آن‌ حضرت‌ باز است‌؛ و مهم‌ هم‌ همین‌ است‌؛ ولی‌ نیاز به‌ مجاهدۀ با نفس‌ امّاره‌ و تزکیۀ اخلاق‌ و تطهیر باطن‌ دارد، و محتاج‌ به‌ سیر و سلوک‌ در راه‌ عرفان‌ و توحید حضرت‌ حقّ است‌ .

قال الله تعالی: ... إِذْ یَقُولُ لِصَاحِبِهِ لاَ تَحْزَنْ إِنَّ اللّهَ مَعَنَا...  ﴿توبه/40﴾

در این آیه کریمه خوب روشن است که وجود مبارک پیامبر صلی الله علیه و آله نام مبارک «الله» را اوّل می‌برد و بعد می‌ گوید: با ماست.؛ امّا حضرت موسی علیه السلام به آن حدّ از توحید نبود لذا گفت: ﴿قَالَ کَلَّا إِنَّ مَعِیَ رَبِّی سَیَهْدِینِ ﴿شعراء/62﴾، اول از همین پایین شروع کرد و مثلا نگفت که «إِنَّ اللَّهَ مَعی» در واقع پیامبر صلی الله علیه و آله در اینجا به آن مرحله از توحید رسیده است که اول خدا را مبیند آخر خدا را می بیند با هر چیزی خدا را می بیند یعنی خدا می بیند و بس!

آیت الله حاجّ سیّد محمّد محسن حسینی طهرانی:

مرحوم دکتر حسابى‏، آدم خوبى بود، خدا او را بیامرزد، آدم درستی بود، آدم خیّر و با نیّت و بسیار فاضل و دانشمند بود. در فرضیه ‏هایى که ارائه دادند و به اثبات رساندند، چون از ایشان سؤال کرده بودند چه عاملی شما را به این فرضیه رسانید؟ گفته بودند: هر چه که من به آن رسیدم فقط الهام بود! هیچ چیز دیگر نبود، الهام، الهام! نشسته بودم یک مرتبه مى دیدم یک مطلبی به ذهنم آمد و فلان مشکل حل شد. (منبع: متن جلسات شرح دعاى ابو حمزه ثمالى، ص: 2186)

عارف کامل مرحوم میرزا جواد آقا ملکی تبریزی اعلی الله مقامه:

مناجات شعبانیه، شامل مطالب اساسى در مورد چگونگى معامله بندگان با خداى بزرگ بوده و آداب خواستن، دعا و طلب آمرزش از او را، آنگونه که شایسته است، بیان مى‏کند. و استدلال‏هاى جالب توجهى جهت امیدوار شدن به درگاه خدا که با مناجات با او مناسب است، در بردارد. و به روشنى، ملاقات، نزدیکى و دیدن خدا را معنى مى‏کند و به این ترتیب شُبهه‏هاى سالک، شک هاى مُنکر و وحشت اهل شک را برطرف مى‏کند. و نیز اشاره‏اى به شناخت نفس و این که شناخت آن باعث شناخت پروردگار است دارد.  (المراقبات)

یک بار یک نفر آمد خدمت مرحوم آقای بهجت رحمة الله علیه و خیلی متجدد و تیپ اروپایی، یک دفعه همه خودشان را عقب کشیدند و رویشان را برگرداندند. آقا آمدند جلو، بغلشان کردند و بوسیدند و بعد فرمودند: محبت امیرالمؤمنین علیه السلام در دلش بود.

سلام علیکم وقت شما بخیر سوالی داشتم از خدمت استاد کلینی به سند معتبر از امام صادق(علیه‌السلام) روایت کرده: هرکه به خدا و روز قیامت ایمان دارد باید پس از هر نماز واجب خواندن سوره  ﴿قُلْ هُوَ اللَّه أحَد﴾ را ترک نکند،

از حذیفه روایت است از هشام که: در جنگ‏ بدر ظرفى از آب برداشتم که به یکى از برادران دینى خود که در گوشه میدان به روى زمین افتاده، خون از بدنش ریخته و در آستانه رحلت بود برسانم.

در قداست مسجد جمکران عموما و خصوصا هیچ شکی نیست علاوه آنکه مورد توجه بزرگان و دلدادگان قطب عالم امکان امام زمان علیه السلام نیز بوده و هست؛ اما این مهم نباید سالک را از توجه تام به عالم توحید در قصد و عمل بازدارد پس باید نظر به حق داشت و حدود هر چیزی را در نظر گرفت تا از آسیب ها در امان ماند.

أولیاء کامل الهی که روح و حقیقت توحید حضرت پروردگار برجان آنان نشسته است، گفتار و کردار و تمام حرکات و سکنات آنان حکایت از توحید دارد. با آنکه لیلاً و نهاراً به یاد قطب عالم امکان حضرت بقیّة  الله الأعظم  أرواحنا له  الفداء بوده و از حقیقت و ولایت آن حضرت کسب  نور می کنند، أمّا وجود آن حضرت را أبداً جدا و منحاز از خدای متعال ندیده و همواره به جنبۀ ربط او به حضرت پروردگار نظر دارند.

شیخ شهاب الدّین سهروردى که از حکماى بزرگ اسلام و از الهیّین است و کتابى دارد به نام: حکمةُ الإشراق و در عرفان هم قدم‏هاى راسخى دارد و مرد مرتاضى هم هست. وى حکیم مقتول است که به گناه همین توحید او را کُشتَند. مکتب خیلى مهمّى هم دارد. شیخ شهاب الدّین مى‏ گوید:

مرحوم آیت الله حاج سیّد محسن حسینی طهرانی رحمة الله علیه: روزى به اتّفاق حضرت والد (حضرت علّامه طهرانی) به حضور علّامه آیة الله سیّد محمّدحسین طباطبایى- قدّس الله سرّهما- شرفیاب شدیم. در ضمن صحبت، سخن از مرحوم علّامه‏ امینى‏ صاحب کتاب نفیس الغدیر به میان آمد، و طرفین نسبت به علوّ مقام و استجلاب رحمت‏ و غفران پروردگار بر ایشان دعاى خیر کردند. سپس مرحوم والد فرمودند: «امّا آقا مسأله به این چیزها تمام نمى‏ شود و این نهایت کار نیست!» مرحوم علّامه فرمودند: «بله همین ‏طور است، با این تألیفات و مشقّات و زحمت ‏ها مسأله تمام نمى‏ شود! یعنى انسان باید به دنبال آن حقیقتى باشد که خود مولا أمیرالمؤمنین علیه ‏السّلام به دنبال آن حقیقت بود (و ولایت عملی را که همان توحید عینی است، مقدّم بر ولایت نظری و اثبات آن نماید)» (اسرار ملکوت، ج‏2، ص: 253)

روزی یکی از شاگردان موحد کبیر و عارف کامل مرحوم حضرت آقای سید هاشم حداد رضوان الله تعالی علیه به ایشان می گوید: کرامتی برای من حاصل شده است. مرحوم آقای حداد

معمولا همه ما با مشکلات و  سختی هایی در زندگی مواجه هستیم که هیچ کس را از آن گریزی نیست؛ اما در خیلی از اوقات در عین حالی که به خدا و اولیای خدا پناه می بریم، زبان به شکوه و گلایه می گشاییم . مقاله پیش روی تبیین راه کارهای رویارویی با مشکلات زندگی بر اساس نگرش توحیدی از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی است.

اگر الآن ما متحقّق به حقّ باشیم والله همین الآن ظهور مى ‏کند، ولى ما با این اعمال خودمان او را کنار مى ‏زنیم، او را از صحنه خارج مى‏ کنیم، اگر هم ظهور کند با هزار ایراد بر کارهاى او ایراد مى ‏گیریم. بخشی از سخنان گهربار علامه طهرانی رحمة الله علیه درباره ظهور امام زمان علیه السلام. بقیه در ادامه مطلب

مفسّر عظیم الشأن قرآن، عارف بالله، مرحوم علامه طباطبائی رضوان الله علیه: توحید، اعتراف به ذات موصوف به صفات حمیده مانند عالِم و قادِر است و از جملۀ آن صفات حمیده که جزو توحید است این است: "خداوندی که دارای اولیاء است" بر این اساس توحید بدون اعتراف به امامت و ولایت ولی علیه السلام درست نیست. (در محضر علامه طباطبایی، ص 69)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: تسلیم و اطاعت در مقابل أمیرالمؤمنین صید خداست؛ خدا را مى‏ خواهید صید کنید، (دیگر چه تعبیر کنیم؟ چقدر تعبیر را پائین‏ تر بیاوریم؟ چه قِسم تعبیر کنیم؟) اگر خدا را مى ‏خواهید صید کنید (خدا که صید نمى‏ شود) اگر مى ‏خواهید صیدش کنید أمیرالمؤمنین را بشناسید، تسلیم او شوید. 

سلام علیکم  وقت عالی بخیر. جناب استاد همدانی حفظه الله تعالی به نظر شما ارتباط با برخی از مدعیان علوم غریبه که ادعا دارند به کمک موکلین رحمانی و اوراد و ادعیه شرعی می‌توانند مشکلات شخصی و حتی سلوکی افراد را حل کنند درست و صحیح است؟؟ لازم به ذکر است که فرد مزبور ادعای درویشی و عرفان داره ولی از نظر زی و سیمای ظاهری شباهتی به اهل معنا ندارد..نظر حضرت علامه رضوان الله تعالی علیه در این مورد چی بوده؟؟

مومن بهشتی جز خدا نمی بیند اصلا برایش بهشتی جز او نیست! برای مؤمن، بهشت و نعمتهای او، دنیا و آخرت با تمام لذائذش، خداوند است و بس؛ همانطور که امام سجّاد علیه السلام محضر خدای متعال عرضه میدارند: یَانَعیمی وَ جَنَّتی و یَا دُنیایَ و آخرَتی...

عُصاره همه دستورات شرع و اصول سیر و سلوک إلى اللـه عبارت است از عمل صالح و نیّت خالص که نردبان ترقّى به سوى خداوند و وصال و لقاء اوست که همه بدان دعوت شدند ادامه مقاله به قلم حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

سلام علیکم.  چندی پیش از نویسنده ی کتاب لاله ای از ملکوت شنیدم که اصلا شیخ جعفر مجتهدی با شید هاشم حداد دیداری نداشته. و چنین مکالمه ای بین آنها صوت نگرفته. شما هم با تحقیق بیشتر این مطالب را بیان کنید. پاسخ از حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: تشکیل حکومت اسلامى از اوجب واجبات و از أهمّ فرائض است. ما در زمان طاغوت هر چه داشتیم بر اساس (کفر) داشتیم، پرچم کفر بالاى سر ما بود... ولیکن للّه الحمد و له الشّکر در تاریخ بهمن ماه ۱۳۵۷ هجریّه شمسیّه با قیام و اقدام ملّت مبارز و سخت کوش و مسلمان ایران، آن بساط استعمار برچیده شد و بعد از تحمّل رنج ها و کشته شدن صدها هزار فرد نتیجه مطلوب بحول الله و قوّته حاصل است. بر عهده مردم مسلمان ایران است که پیوسته سجده شکر بجاى آورند، و دست از انتقاد و هرزه گوئى بردارند. نقاط مثبت حکومت را تقویت کنند؛ و نقاط منفى آنرا ترمیم، و در صدد اصلاح برآیند

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عالى ‏ترین اسوه و الگوى فناى در ذات حقّ تعالى امام حسین علیه السلام بود که نه تنها در روز عاشورا از هر چه بود گذشت، بلکه نفس مقدّسش در راه خدا اینطور بود. سیّدالشّهداء علیه السّلام در روز عاشورا سیّدالشّهداء نشد؛ قبلًا هم همینطور بود، نفسش اینگونه بود. روز عاشورا روز تجلّى و ظهور بود، روز انکشاف بود که بر اهل عوالم و خلائق روشن کرد آنچه را که باید روشن نماید.

قال الله تعالی: ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ ما یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْباطِلُ وَ أَنَّ اللّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبیرُ (حج/62)

﴿ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ﴾، این کلام دارای حصر است؛ یعنی حقّ منحصراً برای خداست، غیر خدا چیزی حقّ نیست اما نه اینکه چیزی هست و حقّ نیست بلکه اصلا چیزی نیست که بخواهد حقّ باشد یا باطل. پس خدا حقّی است که مقابل ندارد،

در روز جمعه بیست و یکم شهر جمادى الاولى، یکهزار و چهارصد و یک هجریّه قمریّه در شهر مقدّس مشهد، به بازدید جناب مستطاب حضرت صدیق ارجمند، و سرور گرامى: آیة الله حاج سیّد على لواسانى دامت برکاته، فرزند برومند آیة الله آقاى حاج میرزا أبو القاسم لواسانى، فرزند مرحوم آیة الله آقاى حاج سیّد محمّد لواسانى، فرزند مرحوم آیة الله آقاى سیّد ابراهیم لواسانى رحمة الله علیهم أجمعین به منزلشان شرفیاب شدم. در ضمن مذاکرات،

قال الله تعالی: ... وَ الْخَیْلَ وَ الْبِغَالَ وَ الْحَمِیرَ لِتَرْکَبُوهَا وَ زِینَةً وَ یَخْلُقُ مَا لاَ تَعْلَمُونَ ﴿نحل/8﴾

خدای متعال می فرماید: ما اسبها و برخی دیگر از حیوانات را خلق کردیم تا از آنها در راستای کار و رفاه زندگی تان استفاده کنید و به تدریج صنایعی را برای زندگی و سواری تان جایگزین اینها می کنم که الآن آن را نمى ‏دانید.!! چرا که خزائن هر چیزی (امور معنوی و مادّی) در نزد خداست و به هر اندازه ای که صلاح بداند در وقتش، آن را در عالم اجرا می کند! فرمود: 

بیست و هفتم شوّال المکرّم سالروز رحلت مرحوم آیت الله حاج سیّد احمد کربلایی استاد عرفان مرحوم حاج سیّد علی قاضی رضوان الله تعالی علیهماست. به همین مناسبت مختصری از احوال آن بزرگ مرد الهی تقدیم دوستداران توحید و معرفت می گردد که به قلم نورانی حضرت علّامه طهرانی اعلی الله مقامه متبرّک گشته است.

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در روز جنگ خندق (احزاب) درباره‏ أمیرالمؤمنین علیه‏ السّلام فرمودند: «شمشیر على در روز خندق از عبادت جنّ و انس تا روز قیامت بالاتر است.» تفسیرهای گوناگونی برای این عبارت پیامبر شده است، که در این میان دیدگاه توحیدی و عرفانی حضرت علّامه طهرانی رحمة الله علیه بسیار آسمانی و پرمحتواست

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله می فرمودند:

در نماز باید تمام توجّه به خود خداوند باشد، نه به الفاظ و نه به معانی. در نماز مخاطب فقط باید خدا باشد. زیرا در نماز انسان محاسن خدا را می‌شمارد؛ مانند کسی که محبوب او در مقابلش باشد و او آن محبوب را توصیف می‌کند و صفاتش را بیان می‌کند. 

از جمله فرمایشات حضرت سیّد الشّهداء أبا عبد الله الحسین بن علىّ بن أبى طالب علیهم السّلام است که روزى به عنوان خطبه براى اصحاب خود ایراد نمودند:

اگر امیرمومنان علیه السلام می خواستند رساله عملیّه ای بنویسند، تمام احکام این رساله دائر مدار دو حکم بیش نبود: خدا دوست دارد خدا دوست ندارد. این یادداشت به جایگاه احکام در مسیر تربیتی توحیدی و سیر الی الله اشاره دارد

سلام و خسته نباشید خدمت شما انسان با محبت جناب شاهرخ همدانی معنای قسمت آخر این جمله را نفهمیدم که مرحوم آقای حداد رضوان الله تعالی علیه میفرمودند: تو که از دست مردم فرار میکنى، براى آنستکه اذیّت آنها به تو نرسد یا اذیّت تو به آنها نرسد؟! صورت دوّم خوب است نه صورت اوّل. (و صورتى بهتر نیز هست و آن اینکه خود و آنها را نبینى.) باتشکر پاسخ از استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

توکّل چیست؟ مقام رضا کدام است و فرق رضایت و تسلیم با یکدیگر چیست؟ اینها سوالاتی است که حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی در یکی از سخنرانی هایشان بدان پرداخته اند و اینک متن آن از نظر می گذرد

مرحوم میرزا جواد آقاى ملکى تبریزى در تالیف ارزشمند خود در لقاء الله حکایت نموده است : حکیمى در اصفهان زندگى مى کرد که بر طبق عادت ، هر روز خدمتکار خویش را براى تهیه طعام خویش و کسانى که احیانا در آن روز میهمان او بودند، به بازار مى فرستاد...

جناب حجّت الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی به تبیین علوم و معارف اسلام بر اساس مبانی و سیره استادشان حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه پرداختند. "أنوار معرفت"، سلسله سخنرانی های سلوکی ایشان است که در قالب "دورۀ عرفان و اخلاق کاربردی" طرح شده است؛ جلسۀ چهارم با عنوان «مدیریت تفکّر در سیر الی الله» تقدیم می گردد.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

درست اگر در سیره و منهاج امیر المومنین علیه السلام با دقّت بنگریم، بدست مى ‏آوریم: اصولًا اگر کسى داراى منهاج على نبود نمى‏ توانست جزو أصحاب او قرار گیرد و خواه و ناخواه طَرْد مى ‏شد و جَوِّ معنویت و أصالتِ آن حضرت و پیروان واقعیش چنین فردى را در خود نمى ‏پذیرفت. آن حضرت کراراً مى‏ فرمود: مقصود ما خداست.

خدمت استاد ارجمند حجت الاسلام جناب حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی سلام علیکم؛ حقیر اکثر کتاب‌های عارف کم نظیر و آیت الهی حضرت علامه طهرانی(رحمت الله علیها) را خوانده ام و ارادت ویژه و خاصی به این مرد بزرگ و ربانی دارم. این مقدمه را ذکر کردم که عرض کنم در حد وسع با آراء و اندیشه های عرفانی و دینی ایشان (و سایر بزرگان مکتب معروف به نجف) انس فراوانی دارم. سوالی که از آن استاد ارجمند دارم این است که اجمالا تفاوت اصلی نگاه مکتب تفکیک با عرفان در چیست؟...

مرحوم مبرور حاج جعفرآقاى مجتهدى رضوان‌اللـه‌علیه مردى بودند بزرگوار، شریف، أهل ولاء و بسیار ریاضت‌کشیده و با مرحوم حضرت آیت‌اللـه آقاسیّدعبدالکریم کشمیرى رحمة‌اللـه‌علیه مأنوس و مألوف بودند.