گوهر معرفت - عرفان و اخلاق کاربردی

پایگاه نشرِ علوم و معارف، تحت إشراف حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی از شاگردان علامه آیت الله حاج سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ره

پایگاه نشرِ علوم و معارف، تحت إشراف حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی از شاگردان علامه آیت الله حاج سیّد محمّدحسین حسینی طهرانی ره

۲۴ مطلب با کلمه‌ی کلیدی «تاریخ اسلام» ثبت شده است

مدح جناب مختار ثقفی و شمّه ای از احوال وی در مکتوبات علّامه طهرانی ره

شخصیت و قیام جناب مختار ثقفی در صفحات تاریخ و انظار بزرگان همیشه مورد تضارب آراء و اختلاف بوده است؛ به مناسبت 14 ماه مبارک رمضان که مصادف با شهادت اوست مختصر مطالبی که در نوشتجات حضرت علامه آیت الله حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی اعلی الله مقامه آمده و توسط حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی گردآوری شده بدون هیچ قضاوتی ارائه می گردد. 

چرا اوّل ماه محرّم مبدأ تاریخ اسلام شد؟

مبداء تاریخ مسلمانان هجرت پیامبر صلی الله علیه و آله از مکه به مدینه است اول اینکه چرا هجرت مبدأ تاریخ شد؟ دوم با اینکه  هجرت یکم ربیع الاول است چرا مبدأ تاریخ را اول محرم قرار داده اند؟ در یادداشت حاضر حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی به هر دو سوال پاسخ دادند

پیامبر در آغوش چه کسی از دنیا رفت؟

وفات پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله، بزرگترین مصیبت تاریخ عالم است! لذا ایجاب می نماید حوادث حول آن مورد توجه قرار گیرد؛ آنچه پیش روی شماست درباره ساعات آخر حیات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در این دنیای فانی بر اساس مدارک اهل تسنن می باشد که تقدیم می گردد

وفات یا شهادت پیامبر صلی الله علیه و آله

درباره نحوه ارتحال پیامبر صلی الله علیه آله در میان نویسندگان و مورخان اختلاف می ‌باشد. در مقاله پیش رو به تاریخ و سبب و کیفیّت ارتحال آن حضرت از نگاه تاریخ پرداخته شده است

نفحات الاُنس (علّامه طهرانی از نوادگان دختری مرحوم مجلسی بودند)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: جدّه پدرى ما، یعنى مادر پدر این حقیر، خواهر علّامه خبیر مرحوم آیة الله آقاى میرزا محمّد طهرانى صاحب کتاب «مستدرک البحار» بوده است. و مادر او که مادر علّامه آقا میرزا محمّد طهرانى و جدّه بزرگ ماست از نواده ‏هاى عالم متضلّع میر محمّد صالح حسینى خاتون آبادى داماد علّامه ملّا محمّد باقر مجلسىّ‏ (صاحب کتاب ارزشمند بحارالانوار) بوده است که دختر او را که بنام فاطمه بیگم بوده است 

تحقیقی درباره سالروز ولادت امام کاظم علیه السلام

اخیرا شاهدیم که سالروز ولادت امام کاظم علیه السلام که همزمان با شهادت امام حسن مجتبی علیه السلام است از هفتم ماه صفر به ماه 14 یا 15 یا 20 ماه ذی الحجه تغییر یافته است! تغییری که هیچ مبنای اجتهادی و فنّی ندارد و با توجیهات سطحی و غیر علمی با شأن مقام معصومین علیهم السلام سازگار نیست و اهل تحقیق و دقت آن را برنمیتابند؛ در این مقاله اولا اصل سالروز آن امام تحقیق شده، ثانیا توجیه این تغییر مورد ملاحظه قرار گرفته است که به قلم حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی تقدیم حضورتان می گردد

ملکوتی از حجّ ( کیفیت حجّ و عمره‏‌هاى رسول خدا صلی الله علیه و آله )

یکی از برترین و عالیترین دستورات اسلام مساله حجّ و عمره است که توحید و آثار آن را بر جان نشانده و تثبیت می نماید که از همین روی مورد توجه تمامی انبیاء و اولیای الهی است. در این میان پرداختن به حجّ و عمره رسول خدا صلی الله علیه و آله از نگاه عرفای بالله مهم بوده است که مرحوم علامه طهرانی رضوان الله علیه آن را قلمی کردند. مطالب ایشان با اندکی ویرایش در چند بخش تقدیم می گردد

نمائی از مکتب علمی امام صادق علیه السلام و شاگردان وی

(شیخ) مفید گفته است: به قدرى علوم حضرت (امام صادق علیه السلام) گسترش پیدا کرد، و از وى نقل گردید که براى اخذ آن قافله ‏ها به راه مى ‏افتاد، و در بلاد انتشار پیدا مى ‏نمود. علماء از احدى از اهل بیت او آن قدر که از وى نقل ‏کرده ‏اند، نقل ننموده ‏اند. زیرا اصحاب حدیث چون اسامى راویان موثّق را که از او روایت کرده‏ اند، با وجود اختلافشان در آراء و مقالات إحصاء نموده‏ اند، چهار هزار مرد یافته ‏اند.

دلسوز پیامبر (صفحاتی از زندگی حضرت حمزه سلام الله علیه)

یکی از شخصیّت های تاثیرگزار در زندگی پیامبر صلی الله علیه و آله و شکل گیری و توسعه اسلام و اهداف آن، جناب حمزة بن عبدالمطّلب علیه السّلام است شخصیّتی که علاوه بر عمو، برادر رضاعی پیامبر نیز بود؛ در این مختصر صفحاتی را از زندگی آن مرید و دلسوز پیامبر ورق می زنیم

اسلام، نجات بخش ایرانیان از شرک و جهالت بود

ایرانیان قدیم چنانکه در ضمن تاریخ اقوام آریائى بیان کردیم، در آغاز امر از مظاهر و قواى طبیعت به دو دسته از وجودهاى نیکوکار و بدکار معتقد بودند، و این دو دسته را دائماً با یکدیگر در جنگ مى ‏پنداشتند. نور و آتش و باد و باران و آسمان را که منسوب به دسته اوّل بودند ستایش می کردند،..

نفحات الاُنس (تجلیل از شیخ مفید ره)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: در سابق علمائى بودند بسیار عالى‏ مثل شیخ مفید... که وقتى انسان تاریخ آنها را نگاه مى ‏کند، مى ‏بیند یک پارچه علم و کمال و درایت و در عین حال قدس و تقوى هم به روح آنها نشسته و دنیا براى آنها یک پشه ارزش نداشته، واقعاً ارزش نداشته ها! و اینها چراغ بودند و جماعت را به سوى همان مقامى که رسول الله و ائمّه پیش‏دار آن بودند، حرکت مى ‏دادند و خود و هر کسى که در طیف شعاع و مغناطیس آنها قرار مى‏ گرفت آنها هم هدایت مى ‏شدند و به مقام کمال مى‏ رفتند. (کیمیای سعادت، سخنرانی درباره حوزه نجف)

نفحات الاُنس (فرزند ابابکر را بهتر بشناسیم)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: «جماعتى بر حضرت رضا علیه السّلام وارد شدند و گفتند: ما شیعیان على هستیم، حضرت چند روز آنها را نپذیرفتند و اجازه ورود ندادند، و سپس داخل شدند. حضرت فرمود: واى بر شما، شیعیان امیرالمؤمنین علیه السّلام حسن و حسین و سلمان و ابوذر و مقداد و عمّار و محمّد بن ابى بکر (فرزند خلیفه اوّل اهل سنّت که بارها می گفت" به من بگویید محمد بن علی) هستند که ابداً مخالفت اوامر آن حضرت را ننموده ‏اند» (امام شناسى، ج‏3، ص: 94)

کیفیت شهادت جناب میثم تمّار به قلم علامه طهرانی ره

در میان اصحاب ائمه اطهار علیهم السلام کسانی بودند که از اولیای الهی و جزو یاران خاصّ و اصحاب سرّ ایشان بودند. جناب میثم تمّار کوفی یکی از بهترین آنان است که مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه با عناوین خاصی از ایشان یاد می کردند.

نفحات الاُنس (امام شناسی میثم تمّار)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: میثم تمّار مردى است خرما فروش چند سبد خرما دارد و در دکّه ‏اى نزدیک مسجد کوفه مى ‏گذارد و مى ‏فروشد، در اثر تسلیم و اطاعت آن قدر مقام و منزلت یافت که امام خود را به نورانیّت و به ولایت شناخت و امیر المؤمنین علیه السّلام ساعاتى چند در دکّان او مى ‏رفتند و مى ‏نشستند 

نفحات الانس (میثم تمار مطلوب پیامبر و از اولیاء کامل الهی بود)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:إنسان نباید تعجّب کند که: أمیر المؤمنین علیه السّلام مى ‏فرماید: ءَاهِ، ءَاهِ! شَوْقًا إلَى رُؤْیَتِهِمْ! (من چقدر مشتاق اولیاء خدا هستم) پیغمبر هم اشتیاق به رؤیت اینها دارد. هر کسى که ولىّ خداست،

سیر علوم و تاریخ شیعه در عصر امام رضا علیه السّلام‏

مرحوم علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه در کتاب گرانسنگ و بی نظیر و نفیس امام شناسی در بیان برخی از ابعاد فرهنگی امام رضا علیه السلام به مساله ترویج علم در زمان ایشان پرداختند و سطوری را قلمی کردند که از محضر شما خوانندگان می گذرد

حکایات (اسلام و کفر در میدان عمل و اخلاق)

از حذیفه روایت است از هشام که: در جنگ‏ بدر ظرفى از آب برداشتم که به یکى از برادران دینى خود که در گوشه میدان به روى زمین افتاده، خون از بدنش ریخته و در آستانه رحلت بود برسانم.

 

خانم رباب علیهاالسلام که بود؟

یکی از زنان عارفه به حق اهل بیت علیهم السلام که از حاضران در صحنه کربلا بوده حضرت رباب علیهاالسلام همسر سیدالشهداء علیه السلام و مادر خانم سکینه و آقا علی اصغر علیهما السلام است. تمام مورخین اسلام این بانوی برازنده را ستودند، از جمله سید محسن أمین در أعـیان الشیعه أوصاف حضرت رباب را این گونه بیان می کند: رباب از برترین زنان زمان خود و بانویی در کمال ادب و فهم و جمال بود

تجلیل علامه طهرانی از عبد الله بن عفیف از شهدای بعد از کربلا

چون ابن زیاد از کار کربلا و قتل و اسارت فارغ شد به مسجد آمده و خطبه خواند و گفت: شکر خدائى را که حقّ را ظاهر ساخت و اهل حقّ را پیروز نمود و امیرالمؤمنین یزید و پیروان او را یارى کرد و کذّاب فرزند کذّاب را کشت. هنوز عبید الله بن زیاد از این جمله نگذشته بود که 

نیرنگ مخالفان شیعه در دادن لقب "امام" به مرحوم کاشف‏ الغطاء

یکی از پر افتخارترین علمای مکتب اسلام و تشیع، مرحوم شیخ محمد حسین کاشف الغطاء رحمة الله علیه است که پیوسته ذکر خیر ایشان در لسان و مکتوبات مرحوم علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه با کلماتی درربار به چشم می خورد، به مناسبت 18 ذی القعده سالروز ارتحال آن عالم ربانی مطالبی بس قابل تامل و تفکر از نظر می گذرد که بصیرت افزایی را به همراه دارد

تفسیر آسمانی علّامه طهرانى درباره روایت ضربةُ علیٍ...در جنگ أحزاب

پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله در روز جنگ خندق (احزاب) درباره‏ أمیرالمؤمنین علیه‏ السّلام فرمودند: «شمشیر على در روز خندق از عبادت جنّ و انس تا روز قیامت بالاتر است.» تفسیرهای گوناگونی برای این عبارت پیامبر شده است، که در این میان دیدگاه توحیدی و عرفانی حضرت علّامه طهرانی رحمة الله علیه بسیار آسمانی و پرمحتواست

پیامبر، الگوی برتر (5)

برخی از فضائل اخلاقی برگرفته از روش و رفتار پیامبر صلی الله علیه و آله که موجب زینت انسان به کمالات است و در این یادداشت با آنها آشنا می شویم عبارتند از:  توجه به حقوق زنان و مادران، پاداش نماز و آثار آن و ارزش هدیه

نفحات الاُنس (رابطه سقیفه با کربلا)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

اگر خلافت مرد مظلوم على بن أبى طالب علیه السّلام را (غصب نمی کردند و) نمى‏ بردند، تیر حرمله در روز عاشورا به گلوى حضرت على اصغر نمى‏ رسید.
پرسش و پاسخ (مطالعۀ تاریخ)

به نام خدا سلام علیکم. یکی از سفارشات مرحوم سید علی قاضی رحمت الله علیه به شاگردانشان در ابتدای راه سلوک خواندن تاریخ اسلام از میلاد پیامبر اسلام صلوات الله علیه تا میلاد امام زمان علیه السلام بود.میخواستم بدانم از نظر شما بهترین و جامع ترین کتاب یا کتب در این خصوص کدام است؟ پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی