گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

ولایت ذاتا برای خداست؛ ولایت، بستر تربیت رحمانی هدایت و رشد انسانهاست و به تناسب اجتماعات انسانی به انبیاء، اوصیاء، اولیاء، فقهاء پدران و همسران (مردان) داده شد تا مجرای فیض رحمت و محبت الهی برای یک تربیت هدفمند عقلانی و منطقی باشند.

در روایاتی از طریق شیعه و عامه نقل است که امیر مومنان علی علیه السلام میزان سنجش اعمال است، حال این سوال مطرح است که میزان بودن حضرت به چه معناست؟ حضرت عارف کبیر علامۀ بی نظیر آقا حاج سید محمد حسین حسینی طهرانی اعلی الله مقامه الشریف در یکی از سخنرانی های خود به این مهم پاسخی جامع بیان فرمودند که عین عبارات آن تقدیم می گردد

بطور یقین مى‏توان گفت که ولایت أمیر المؤمنین علیه السلام از روز اول با شهادت به لا الهَ الَّا اللهُ وَ مُحَمَّدٌ رَسولُ اللهِ شروع شده و عَلِىٌ وَلىُّ الله جمله متصله و غیر قابل انفکاک با آنها بوده است که حضرت علامه طهرانی قدس الله نفسه الزکیه آن را تبیین می نمایند

مرحوم آیت الله احمدی میانجی رحمة الله علیه، از کتاب مروج الذهب مسعودی نقل می‌کند: امیرمومنان علی علیه السلام در جنگ بودند، تشنه شدند. به دامادشان جناب عبدالله بن جعفر همسر زینب کبری سلام الله علیها فرمود: برای من آب بیاور تشنه هستم، این در حالی بود که حضرت خون از بدن مبارکشان رفته بود و اگر پیراهن از تن درمی‌آوردند یکجای سالم در بدن حضرت نبود. عرض کرد: آب نیست.

برای محبت به مولایمان امیر المومنین علی علیه السلام انوار و آثاری در دنیا و آخرت است که هر فرد به اندازه جایی که برای این محبت در قلب خود باز کرده باشد از آن برخوردار است. مقاله پیش روی به قلم حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی بر اساس روایات و حکایاتی ارزنده به این موضوع اختصاص دارد

عارف کامل حضرت علامه آیت الله حاج سید محمد حسین طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: گرچه از نعمت هاى الهیّه از بدو عمر تا خاتمه آن سرشار و از هر گونه،‏ غرق‏ در بحارش‏ بوده ‏ایم، ولى اینک آن نتیجه و شالوده و جوهره آن که براى ما باقى است و بدان خوشنودیم و دلشاد و مسرور و با ابتهاج، فقط و فقط محبّت این سرور و آقاست. (امام شناسى، ج‏18، ص: 463)

خدای متعال در قرآن کریم به امر پسندیده اعتکاف اشاره دارد. اعتکاف فرصتی برای خلوت با معبود و به دنبال آن تهذیب نفس و تعالی آن است. مقاله پیش روی به نقش اعتکاف در تعالی انسان به قلم حجت الاسلام شاهرخ همدانی است

شیخ شهاب الدّین سهروردى که از حکماى بزرگ اسلام و از الهیّین است و کتابى دارد به نام: حکمةُ الإشراق و در عرفان هم قدم‏هاى راسخى دارد و مرد مرتاضى هم هست. وى حکیم مقتول است که به گناه همین توحید او را کُشتَند. مکتب خیلى مهمّى هم دارد. شیخ شهاب الدّین مى‏ گوید:

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: رسول اکرم صلّى الله علیه و آله حجاب اقرب و واقعیّت اسم اعظم است‏

۲۹ رجب سالروز ارتحال مرجع عالیقدر مرحوم آیت الله حاج سید محمد هادی میلانی اعلی الله مقامه الشریف است؛ مرجعی که بزرگان از اولیای الهی ایشان را به احلاص و  بی هوا بودن می ستودند؛ بدین مناسبت حکایت ملاقات ایشان با مرحوم آقای حداد رضوان الله علیه تقدیم می گردد.

مفسّر عظیم الشأن قرآن، عارف بالله، مرحوم علامه طباطبائی رضوان الله علیه: توحید، اعتراف به ذات موصوف به صفات حمیده مانند عالِم و قادِر است و از جملۀ آن صفات حمیده که جزو توحید است این است: "خداوندی که دارای اولیاء است" بر این اساس توحید بدون اعتراف به امامت و ولایت ولی علیه السلام درست نیست. (در محضر علامه طباطبایی، ص 69)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: ما که مى‏ گوئیم على، باید این ترازوى خود را نزدیک کنیم به آن ترازو، این شاهین سنجش اعمال خود را منطبق بر آن شاهین کنیم، اگر توانستید شاهین روى شاهین قرار بگیرد که به! به! ما فانى در ذات خدا شدیم و به حقیقت مقام ولایت اعتراف کردیم، و اگرنه هر چه نزدیکتر بهتر.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: تسلیم و اطاعت در مقابل أمیرالمؤمنین صید خداست؛ خدا را مى‏ خواهید صید کنید، (دیگر چه تعبیر کنیم؟ چقدر تعبیر را پائین‏ تر بیاوریم؟ چه قِسم تعبیر کنیم؟) اگر خدا را مى ‏خواهید صید کنید (خدا که صید نمى‏ شود) اگر مى ‏خواهید صیدش کنید أمیرالمؤمنین را بشناسید، تسلیم او شوید. 

بسم الله الرحمن الرحیم چرا در قرآن نام حضرت على علیه السلام به صراحت به عنوان امام و وصیّ پیامبر اکرم برده نشده است؟

پاسخ از حجة الاسلام حاج شیخ محمدشاهرخ همدانی

زیارت شریفه جامعه که از جانب حضرت امام علىٌّ الهادى علیه السّلام‏ شرف صدور یافته است، دربردارنده اوصاف و منزلگاه شؤون ولایت و امامت است بطور مشروح می باشد که در حقیقت جایگاه واقعی امام در این زیارت تبیین شده است، در این مقاله به گوشه ای از انوار نورانی آن پرداخته شده است

خدای متعال در آیات میانی از سوره مبارکه علق می فرماید: عَلَّمَ الْإِنسَانَ مَا لَمْ یَعْلَمْ ﴿5﴾کَلَّا إِنَّ الْإِنسَانَ لَیَطْغَى ﴿6﴾ أَن رَّآهُ اسْتَغْنَى ﴿7﴾ إِنَّ إِلَى رَبِّکَ الرُّجْعَى ﴿8﴾ أَرَأَیْتَ الَّذِی یَنْهَى ﴿9﴾ عَبْدًا إِذَا صَلَّى ﴿علق/10﴾

ای انسان این ما بودیم که تو را از هیچ خلق کردیم این ما بودیم علومی را در اختیارت قرار دادیم که اصلا نمی دانستی! چرا حالا که اندوخته ای از علم یا مال یا هرچیز دیگری پیدا کردی مبدأش را فراموش کردی؟ بدان این فراموشی مبدأ(توحید)، سرچشمه طغیان می شود ؛ درست باید در این آیات دقت کرد! خدای متعال علم را هرگز موجب طغیان نفس و حاجب از حق نمی داند؛

در روایت داریم شخصی (خلیفه دوم) از پیامبر صلی الله علیه و آله درباره خصوصیات اصحابشان سوال کرد، حضرت مطالبی را درباره هر یک از ایشان بیان کردند بعد از اتمام (ظاهرا با خوشحالی) گفت: یا رسول الله از "علی" چیزی نگفتید: رسول خدا فرمودند: تو درباره اصحابم سوال کردی درباره خودم که سوال نکردی علی که خود من است جان من است.

وَ سُئِلَ النَّبِیُّ صلی الله علیه و آله عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِهِ فَذَکَرَ فِیهِ فَقَالَ لَهُ قَائِلٌ فَعَلِیٌّ فَقَالَ إِنَّمَا سَأَلْتَنِی عَنِ النَّاسِ وَ لَمْ تَسْأَلْنِی عَنْ نَفْسِی‌ (مناقب ج 2 ص 217)

قال الله تعالی: ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ ما یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْباطِلُ وَ أَنَّ اللّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبیرُ (حج/62)

﴿ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ﴾، این کلام دارای حصر است؛ یعنی حقّ منحصراً برای خداست، غیر خدا چیزی حقّ نیست اما نه اینکه چیزی هست و حقّ نیست بلکه اصلا چیزی نیست که بخواهد حقّ باشد یا باطل. پس خدا حقّی است که مقابل ندارد، مقابل خدا یک چیزی نیست که باطل باشد، بلکه مقابلش عدم محض است، عدم محض هم که لاشیء است.

عارف کامل مرحوم حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: آن قدر در فضائل جدّم (امیر المومنین علیه السلام) نوشته ‌ام که شبها از درد نوک انگشتان خوابم نمى ‌برد.

کلینى با سند متّصل خود از سِنان روایت کرده است که وى گفت: من در محضر مبارک حضرت أبو جعفرٍ امام باقر علیه السّلام بودم که مردى از خوارج بر وى وارد شد و به حضرت گفت: اى أبو جعفر! أَىَّ شَىْ‏ء تَعْبُدُ؟! «چه چیز را پرستش مى‏نمائى! حضرت فرمود: اللَهَ تَعَالَى. «خداوند تعالى را.»

قال الله تعالی: ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ ما یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْباطِلُ وَ أَنَّ اللّهَ هُوَ الْعَلِیُّ الْکَبیرُ (حج/62)

﴿ذلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ﴾، این کلام دارای حصر است؛ یعنی حقّ منحصراً برای خداست، غیر خدا چیزی حقّ نیست اما نه اینکه چیزی هست و حقّ نیست بلکه اصلا چیزی نیست که بخواهد حقّ باشد یا باطل. پس خدا حقّی است که مقابل ندارد،

هنگامی که مرحوم علامه طهرانی اعلی الله مقامه الشریف از محضر استادشان علامه طباطبایی رضوان الله علیه سوال می کنند که: آیا ائمّه هُدى سلام الله علیهم أجمعین در سنّ کودکى بازى مى‏ کرده اند؟ و مانند سائر اطفال بوده، و از همان بازى‏ها مى‏ نموده اند؟ و آیا مسأله بازى آنان در سِیَر و تواریخ صحیح و روایات صحیحه وارد شده است؟

علّامه طباطبایی در جواب می فرمایند:

سالک وارسته مرحوم حاج اسماعیل دولابی رحمة الله علیه: کمال انسان در این است که خانواده‌اش از او خشنود باشد. کمال مرد در آن است که خانواده‌اش از او راضی باشد. هر زنی که مردش از او راضی باشد آن عزیز خداست، هر مردی هم که زنش از او راضی باشد آن مرد عزیز خداست، کمال زن و مرد در این است و بقیه‌ اش سخنی دیگر است. چنین زن و مردی را خدا از همه اعمالشان راضی است. خوب رفتار کردن با زن هنر دین است. مردی که با زنش خوب رفتا کند همه جا آقاست. زن هم وقتی مردش از او راضی باشد می‌تواند همه کارهایش را به خوبی انجام دهد. نمونه کامل یک زن و شوهر مؤمن حضرت علی و حضرت زهرا (سلام الله علیهما) می‌باشند که یک روح و یک جان بودند در دو پیکر.