گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

در این راه هر چه به شما دادند و کف دستتان نهادند، ببینید و بریزید. همیشه باید کف دست شما متمایل به زمین باشد که هر چه در او نهادند بریزد و نماند که شما را نگه می‌دارد

حجّة الاسلام حاجّ شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

یکی از کتاب هایی که سیّدنا الاستاد حضرت علّامه طهرانی اعلی الله مقامه در بدو ورود ما به حوزه بدان سفارش فرمودند و تاکید بر تعلّم و مباحثه و مطالعه آن داشتند، "گلستان سعدی" بود که به باور بسیاری از اهل فنّ، تاثیرگذارترین کتابِ نثر در ادبیات فارسی‌ بشمار می رود. 

حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

لذّت مؤمن در اطاعت خداست؛ اطاعت گاهی در امتثال امر است گاهی در امتثال نهی؛ بنابراین روزه نگرفتن برای شخص بیمار همانقدر باید شیرین بنماید که روزه گرفتن برای شخص سالم، اگر شیرینتر نباشد! چراکه ترک کام دل است و بدست آوردن کام دوست.

حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی: "پیامبر رحمة للعالمین است" یک نمونه بسیار ناچیزش این است که وقتی حضرت را اذیّت می کردند فحش و ناسزا می گفتند، حتی داریم حضرت را هو می کردند می فرمود: «این کارهائى را که با من کردید، کتمان کنید و به کسى نگوئید!» نمی خواست نزدیکانش جریّ بشوند و مقابله کنند و آنها را اذیّت نمایند. (سخنرانی ها)

حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی:

تمامی ادیان، خصوصا مسیحیت و یهود، آبروی خدا را مدیون پیامبرند این قرآن بود که حضرات عیسی و موسی و سایر انبیاء  را به پاکی و مقدس و معصوم معرفی کرد؛  حضرت مریم را طیبه و صدیقه معرفی کرد. آنها که امروزه هتک پیامبر میکنند

چند سالی است که در میان مردم بشارت بر خروج از ماه صفر الخیر و تبریک بر حلول ماه ربیع الاول مرسوم شده است؛ چند نکته در این مقام حائز اهمیت است:

آیت الله حاجّ سیّد محمّد محسن حسینی طهرانی:

مرحوم دکتر حسابى‏، آدم خوبى بود، خدا او را بیامرزد، آدم درستی بود، آدم خیّر و با نیّت و بسیار فاضل و دانشمند بود. در فرضیه ‏هایى که ارائه دادند و به اثبات رساندند، چون از ایشان سؤال کرده بودند چه عاملی شما را به این فرضیه رسانید؟ گفته بودند: هر چه که من به آن رسیدم فقط الهام بود! هیچ چیز دیگر نبود، الهام، الهام! نشسته بودم یک مرتبه مى دیدم یک مطلبی به ذهنم آمد و فلان مشکل حل شد. (منبع: متن جلسات شرح دعاى ابو حمزه ثمالى، ص: 2186)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه: از آثار بارگاه و حرم ایشان پیداست که شخصیت با عظمتی در اینجا مدفون هستند و ایشان نسبتِ حضرت رقیه را به سید الشهدا علیه السلام به عنوان دختر، تایید می کردند و از جاهایی که در سفر به شام همراه با حضرت حاج سید هاشم حداد اعلی الله مقامه الشریف به زیارت می رفتند، مزار خانم رقیه سلام الله علیها بوده است.

حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی: 

امام حسین علیه السلام در دعای عرفه خدا را در تمام موجودات نشان میدهد و کسانی که در دعای عرفه حاضر میشوند بیش از هر چیز باید به این نکته توجه کنند. بنابراین توسّل به اهل بیت علیهم السلام و حتی ذریّه آنان خصوصا کسانیکه همچون حضرت مسلم علیه السلام مندکّ و فانی در مقام ولایتند باید در همین راستا باشد و نباید ادراک ظاهری و شهودی انسان را از توحید و ربط با مبدأ تحت الشعاع قرار دهد و این روز صرفا به جلسات روضه و شهادت معطوف گردد.

عارف کامل حضرت علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: زیارت امام رضا علیه السلام اصل و اساس شریعت است و همه احکام و تکالیف به ولایت ایشان بر مى گردد و حرم امام رضا علیه السلام بعنوان مأمن و ملجأ و پناهگاه و کهف همه شیعیان دنیا مطرح است

حجّة الاسلام حاجّ شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

توفیقات معنوی و مخصوصاً سلب آن، آثارش در رابطه با امام حسین علیه السّلام از همه جا بیشتر و مشهودتر است؛ لذا هر کسی میتواند خودش را در رابطه با حضرت محک بزند و واقف بر امر خویش گردد.

حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی: قیام سیّدالشهداء علیه السّلام قیام عاشق به احترام معشوق بود.

حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانى:

شیعه باید به گونه ای باشد که وقتی نزد او گفته میشود "عید" ، "عید غدیر" به ذهن و قلبش خطور کند و بس.

حجّة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

ازدواج، تنها رابطه میان دو جنس مذکّر و مؤنّث است که تمام مردم با هر گرایش و مذهبی آن را تحسین و تقدیس می کنند.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

اگر دخترى (هنگام ازدواج) در نیّتش آن باشد که: در خانه شوهر، شوهر را در تحت اختیار خود درآورد؛ و در امر و نهى، و آمد و رفت بر او مسلّط گردد؛ و با حیله‏ها و تزویرهاى زیرکانه و ظریفانه، بالاخره امور وى را بدست گیرد، و خود را حاضر بر پذیرش قیمومت مرد بر زن ننموده؛ و حاضر براى تسلیم و اطاعت و انقیاد نشود و بطور کلّى چنین معتقد باشد که زن باید بر مرد مسلّط باشد

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: سالک باید ارتباطش را با افراد (غیر سالک) به حداقل مراوده و معاشرت برساند، با هر کسى صحبت نکند، نفوسى که گناه کار هستند در ارتباط با انسان اثر مى‏ گذارند، هر کدام

یکی از سالکان راه خدا رحمة الله علیه می گفت: بعضی از نفوس تمام سعی و تلاششان را برای راندن خود و دیگران از درگاه قرب پروردگار بکار بسته اند در حالی که همۀ اسباب و علل برای قُرب و کمال و وصال مهیاست؛

خدای متعال فرمود: أَلاَ لَعْنَةُ اللّهِ عَلَى الظَّالِمِینَ الَّذِینَ یَصُدُّونَ عَن سَبِیلِ اللّهِ وَیَبْغُونَهَا عِوَجًا (هود/بخشی از آیات ۱۸ و ۱۹)

در قرآن بیشترین "لعن" برای کسانی است که با منش و روششان، یک پایه تربیتی غلط بگذارند و با سلوکی کج، کج فهمی را به اسم فهم به خورد ساده لوحان دهند و موجب دوری از راه خدا و دردسر برای دیگران شوند. علم و فهم و عقلانیّت در قرآن به حرّافی و داد و بیداد نیست! یک إمضای طلایی دارد و آن أدب و اخلاق و تقواست و الّا به فرموده پیامبر صلی الله علیه و آله، دانستن بدون تقوا، نتیجه ای جز دوری از حقّ ندارد.

قال الله تعالی: بَلْ کَذَّبُواْ بِمَا لَمْ یُحِیطُواْ بِعِلْمِهِ وَلَمَّا یَأْتِهِمْ تَأْوِیلُهُ کَذَلِکَ کَذَّبَ الَّذِینَ مِن قَبْلِهِمْ فَانظُرْ کَیْفَ کَانَ عَاقِبَةُ الظَّالِمِینَ ﴿یونس/39﴾ خلاصه این آیه این است که انسان در ردّ و عدم پذیررش و تکذیب باید دلیل داشته باشد

روزی یکی از شاگردان موحد کبیر و عارف کامل مرحوم حضرت آقای سید هاشم حداد رضوان الله تعالی علیه به ایشان می گوید: کرامتی برای من حاصل شده است. مرحوم آقای حداد

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: شرک سر منشأ و رأس همه دردهای باطنی است، ولی هر دردی حتّی شرک دوا دارد و با توبه دوا می‌شود. و توبۀ شرک هم اینست که انسان موحّد بشود. همین شهادتین، توبۀ شرک است. اینکه گفته ‌اند برای مُشرک توبه قبول نیست، بدین معناست که با وجود شرک توبه ‌اش قبول نیست، ولی از خود شرک می‌ تواند توبه کند.

وقتی سلمان فارسی برای استانداری به مدائن انتخاب شد و به آنجا رفت، یک شخصی او را دید. آمد جلو و گفت: تو سلمان همان صحابی پیامبر صلی الله علیه و آله هستی؟ سلمان گفت:

خدای متعال می فرماید: وَقَالُوا لَوْ کُنَّا نَسْمَعُ أَوْ نَعْقِلُ مَا کُنَّا فِی أَصْحَابِ السَّعِیرِ ﴿ملک/10﴾

بلندترین فریاد اهل جهنم این است: که نفهمیدیم؛ گفتند و شنیدیم ولی خود را به نشنیدن زدیم لذا همیشه سیره اولیای دین بر این بوده که فهم مردم را بالا ببرند و بدرستی باید گفت حقیقت سیر و سلوک الی الله بازشدن فهم انسان است! وقتی نزد پیامبر صلی الله علیه و آله از شخصی تعریف می کردند می فرمودند:

اگر امر دائر شد میان «نماز جماعت در مسجد یا مشاهد مشرّفه» و میان «نماز فرادی اما با حفظ حضور قلب»، باید گفت که ادای نماز با حضور قلب ترجیح دارد و اگر دستور به جماعت داده شده برای آن است که مکان و آن جماعت آورنده حضور قلب باشد؛ چرا که اصل و اساس و تمام ثواب و آثار وارده در نماز، مربوط به نمازى است که در آن حضور قلب مراعات بشود و نماز بدون حضور قلب اصلًا مقبول درگاه الهى نیست و نظر بزرگان هم بر همین سیره استوار بوده و صد البته چه خوش آن نمازی که به جماعت در مسجد و حرم باشد و حضور قلب در آن مراعات شود.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

اگر انسان گمان برد در مرحله‌ای قفل شده است و دیگر رشد و تعالی نمی‌تواند داشته باشد، گویا همان‌جا از انسانیت بیرون رفته است.

مرحوم عارف وارسته آیت ‌الله حاج شیخ محمد تقی بهجت رحمة الله علیه:

انسان در دنیا به ده درصد خواسته‌های خود می‌رسد. کمتر کسی پیدا می‌شود که زندگی بر وفق مراد او باشد هرگونه عیش و نوش دنیا با هزار تلخی و نیش همراه است. اگر کسی دنیا را اینگونه پذیرفت و شناخت، در برابر ناگواری‌ها و بدی‌های همسر و همسایه و ... کمتر ناراحت می‌شود؛ زیرا از دنیا بیش از اینکه خانه بلاست، انتظار نخواهد داشت. در روایتی از امام صادق علیه السلام آمده است: مؤمن و بلا همچون کفه ترازو هستند، هرچه بر ایمانش افزوده شود، بر بلا و مصیبتش افزوده می‌شود.

مرحوم آیت الله بهجت اعلی الله مقامه الشریف از ناحیه پیامبر صلی الله علیه و آله نقل می کردند: هر کس عالمی را تا چهل روز زیارت نکند، مات قلبه (قسی قلبه)  قلبش می میرد (قساوت قلب پیدا می کند) معلوم می شود یک ملاقات با عالمی که صدق و اخلاص را پیشه خود نموده تا چهل روز اثر دارد؛ اصل روایت این است که رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمودند: یا علیُّ إذا أتَی عَلَی المُومِنِ أربَعینَ صَباحاً و لَم یَجلِسِ العُلَماءَ قَسَی قَلبُهُ وَ جَرَءَ عَلی الکَبائِرِ. (یا علی هر گاه چهل روز بر مومن بگذرد و با عالمی نشست و برخاست نکند و در مجلسش حاضر نشود قساوت قلب پیدا میکند و بر انجام گناهان کبیره جریّ میشود) سفینة البحار،ج2،ص554

مرحوم حضرت آیت الله حاج شیخ محمد کوهستانی رحمة الله علیه می فرمودند: در هدایت و سعادت، اگر علم به تنهایی ملاک باشد، شیطان از همه عالمتر است؛ آنچه مهم است عمل به معلوم است.

حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی: 

خدا تأمین رزق انسان را لطیفانه قرار داده است؛ "الله لطیفٌ بِعبادِهِ یَرزُقُ مَن یَشاء"، همان مِمّا لایَحتَسِب، از همانجایی است که کسی گمان نمی کند؛ لذا مومن کسی است که تکیه اش در رزق، ایمان به غیب است، مادّی نیست! دنبال رزقش در زمین و باغ و دام و آمد و شد مردم به دکانش نمیگردد. البته اسباب را فراهم می کند، کار و تلاش می کند، اما تکیه اش به کار خودش نیست! بلکه نظر به مسبّب که خدای لطیف و قویّ و عزیز است دارد و بس!  نتیچه اش هم این است که اگر به حسب ظاهر تمام درهای آسمان و زمین بسته شود ابدا غمی به دل راه نمی دهد، خوش است.

عارف کامل و عالم ربّانی حضرت علّامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: پول را هرچى گیر می ‏آورید در مصالح خودتان خرج کنید! مصالح می‏دانید معنایش چیست؟ یعنى کمال، یعنى انسانیّت، شَرفتان، عزّتتان، عصمتتان، اخلاقتان، تربیتتان که با آن پول حفظ بشود، هرچى مصرف کنید گناه ندارد؛ امّا اگر نه، یک خُرده جلوى پول را باز کنید با آن عزّت و شرف و عصمت و اخلاق را حفظ نکنید و لو مختصر باشد، جلویش را بگیرید! پول خودتان را بیجا خرج کردید!

حجة الاسلام حاج شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

دنیا جای از دست دادن و از دست رفتنن است؛ یکی مال از دستش می رود، یکی سلامتی، یکی موقعیت، حتی در نهایت حیات دنیوی را هم از دست می دهیم؛ همه اینها را از دست بدهیم یا نه بالاخره از دست می رود زمانش بسر می آید؛ در این میان مهم نفسمان است! بگو خدایا خودم از دست نروم!

عارف کامل و عالم ربانی حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: سالک باید آنقدر امیدش به پروردگار زیاد باشد که هر شب که می ‌خوابد، امید داشته باشد صبح کامل ‌شده برمی خیزد و شاهد وصل را در آغوش کشیده باشد

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

هر کلامی  غیر از کلام پیغمبر و معصوم علیهم السلام، قابل ردّ است؛ شیخ طوسى، شیخ مفید، شیخ صدوق، آرائى که دارند اینها همه قابل ردّ است؛ هر فیلسوفى، هر حکیمى آرائش قابل ردّ است؛ ولى خُب اگر انسان به نظرش مى‏آید که مثلًا یک اشتباهى هست مى‏تواند بیان کند اشتباه که چیزی نیست ولیکن با کلامى خوب؛ یعنى با عفّت کلام، نه با جملات تند و بى ادبانه. پس رفقا همیشه باید در مباحثات خودشان، بدانند که ردّ و ایراد و بحث و اینها، همه بجاى خود صحیح و باید بشود ولیکن احترام بزرگان را حتماً باید داشت.

حجة الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی:

صوفی إبنُ الوقت باشد ای رفیق

از خصوصیات بارز اولیاء الهی و مؤمنان راستین وقت شناسی و نظم در امور است. مرحوم علّامه طهرانی رضوان الله علیه را همگان بدین صفت میستودند و انصافا کم نظیر بودند. چقدر قابل تأمّل است که علی علیه السلام در آخرین وصایای خود به فرزندان و تمام شیعیان، سفارش به نظم فرموده و آن را همردیف تقوا به حساب می آورند. [نهج البلاغه، فیض، نامه ۴۷، ص ۹۷۷]

حجّة الاسلام حاجّ شیخ محمّد شاهرخ همدانی:

موحّد کبیر و عارف بالله مرحوم حاج سیّد هاشم حدّاد رضوان الله علیه: انسان خالص به مقصود می رسد؛ اوّل و آخر سلوک إخلاص است. بدون إخلاص انسان به جایی نمی رسد.