سلام علیکم. سؤالی از محضر استاد داشتم که اگر مقدورست پاسخ بفرمایید. آیا وقتی به زیارت أئمّه علیهم السّلام و امامزادگان می رویم ، حتما باید زیارتنامه و نماز زیارت خوانده بشود ؟ پاسخ از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی
هو العلیم. علیکم السلام و رحمة الله
انسان برای توحید خلق شده است و رسیدن به توحید هدف غائی از خلقت است که آن هم طبق ادله قطعیه عقلیه و قرآنیه محال است مگر از طریق مقام ولایت امامان معصوم علیهم السلام که واسطه فیض و بالعرض صاحب مقام ولایت تکوینیه و تشریعیه به عنوان طریق الی الله هستند و زیارت هم برای این منظور است که لازمه اش مراقبه و تامل و تفکر در حول مساله ولایت و کیفیت ربط ما با آن مقام است.
پس زیارت برای توسل و وساطت مقام ولایت برای رسیدن به توحید است حال در این میان اراده و خواست امامان راهی سریعتر و راحتتر برای این منظور است که گاهی این توسل و توجه از حیث ظاهر برآورده می شود که می شود همین خواندن زیارت و نماز آن که خواست ائمه اطهار سلام الله علیهم اجمعین است و دستور بزرگان هم بر این بوده است و البته گاهی هم از جنبه باطن و توجه قلبی پیدا می شود که در این صورت میلی به خواندن زیارت نیست بلکه توجه از ناحیه قلب برآورده می شود که در این حال نیازی به خواندن زیارتنامه نیست
بنابراین گاهی حال منبسط است و کشش قلب خوب است می توان زیارت جامعه را خواند و یا آن را برای چند نوبت زیارت تقسیم کرد و باید تا جایی خواند که میل و رغبت باشد
سیدنا الاستاد می فرمودند: ورق بزنید ببینید چند صفحه از دعا مانده بعد ببینید آیا حال ادامه دارید یا نه و الا ادامه ندهید
و اگر حال قبض است و کشش نیست به زیارات کوتاه مثل زیارت امین الله اکتفا شود.
و اگر این هم مقدور نبود به همان نماز زیارت به تنهایی اکتفا کنید
و این همان است که در روایات و سیره بزرگان در مورد ذکر به ذکر لسانی و قلبی آمده است و زیارت هم نوعی ذکر است و پس آنچه عرض شد خارج از فرهنگ قرآنی و سیره معصومین نیست.
بیان این نکته هم ضروری می نماید که برخی از امامزادگان هم دارای زیارتنامه هستند اما نماز و غسل زیارت فقط اختصاص به معضومین دارد. برای غیر ایشان می توانید دو رکعت نماز هدیه نمایید.