گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

سالکی راه‌ رفته و جان ‌سوخته می ‌گفت:

به غلط نام راه خدا را راه ریاضت نهاده‌اند. این راه راه عشق است و صفا. راه لذّت است و طرب.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رضوان الله تعالی علیه می فرمودند:

بعد از ظهور حضرت مهدی صلوات الله علیه، اوّلین قومی که به اسلام گرایش می یابند، آلمانی ها هستند چراکه شیفته دستورات بهداشتی و نظافتی اسلام می شوند.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی می فرمودند:

خداوند علىّ أعلى در سوره روم مى ‏فرماید: وَمِنْ آیَاتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُم مِّنْ أَنفُسِکُمْ أَزْوَاجاً لِّتَسْکُنُوا إِلَیْهَا وَجَعَلَ بَیْنَکُم مَّوَدَّة وَرَحْمَة إِنَّ فِى ذَلِکَ لَآیَاتٍ لِّقَوْمٍ یَتَفَکَّرُونَ [سوره الرّوم (30) آیه 21] (از آیات خدا اینکه براى شما جفتهائى قرار داده. این جفتها، زنها، از خود شما هستند، براى اینکه آرامش شما باشند. مرد که زن ندارد آرامش ندارد)

سالک وارسته مرحوم حاج اسماعیل دولابی رحمة الله علیه: بهترین راه (در سیر الی الله)، محبت کردن به همسر و فرزندان است. پیامبر صلی الله علیه و آله فرمود: «خَیرُکم، خیرُکم لأَهْلِهِ وَ أَنَا خَیرُکم لأَهْلَی»؛ بهترین شما کسی است که بهترین شما در رابطه‌اش با خانواده‌اش باشد، و من بهترین شما در رابطه با خانواده‌ام هستم. هر کاری که می ‌توانی بکن، پول خرج همسرت کن، به او محبت کن، تا با هم یگانه شوید. زن و مرد باید به همدیگر خوش‌بین باشند و هر کدام عیب را از خود بدانند، و به دیگری نسبت ندهند. اصلاً عیب دیدن کار خوبی نیست.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند: 

این مطلب را شما باور کنید من خودم خیلی محتاج هستم به اینکه موعظه بشنوم و واقعاً کسی که موعظه می کند یا منبر میرود و حرف خدا می زند اینقدر لذّت می برم و اینقدر گوش می کنم و اینقدر حظّ میکنم، و کیف می کنم که کسی بنشیند آیه قرآن بخواند، خبر بخواند، موعظه کند و من گوش کنم. لذا خودم هم محتاج هستم . (نرم افزار کیمیای سعادت، سخنرانی علامه، موضوع: ولادت امام حسن عسکری علیه السلام)

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

عارف وارسته مرحوم آیت الله بهجت رضوان الله تعالی علیه: بعضی به حدّی باحیا هستند که با همۀ ناداری و بیچارگی حاضر نیستند نیاز خود را اظهار کنند، آیا نباید همسایه ها و همکارها به اینگونه افراد رسیدگی کنند و از حال آنها اطّلاع داشته باشد؟ (در محضر بهجت ج 2 ص 19)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

(در سیر الی الله) بی‌تفاوت نباید باشید، بی‌تفاوتی یعنی خاموشی طلب و خاموشی طلب یعنی سکون و سکون مخالفِ حرکت است و سلوک یعنی حرکت

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

مرحوم حاج سید هاشم حداد رحمة الله علیه می فرمودند: وجود خود أئمّه علیهم السّلام بزرگترین معجزه است، و أفعال آنان حیّاً و میّتاً همه معجزه است. و انسان نباید فقط إعجاز آنانرا در موارد استثنائى بجوید؛ و از یک دریچه به عظمتشان نظاره کند.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

بهترین تالیف من بعد از کتاب لمعات الحسین علیه السلام کتاب امام شناسی است که مطالعه جلد 5 آن برای مومنین و مومنات از نان شب هم واجبتر است. (لازم به توضیح است جلد 5 امام شناسی از کاربردی ترین و به روزترن تالیفات حضرت علامه است؛ سیر معارف در این جلد عبارت است از: حقیقت معنای ولایت (ولایت تکوینیه و ولایت تشریعیه)، رابطه ولائی خدا با مومن، ، انسان کامل و صفات آن، انحرافات فرقه ضالّۀ وهابیت و بابیه و پاسخ به شبهات آنها، راه تشرف به محضر امام زمان علیه السلام و...

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

درست اگر در سیره و منهاج امیر المومنین علیه السلام با دقّت بنگریم، بدست مى ‏آوریم: اصولًا اگر کسى داراى منهاج على نبود نمى‏ توانست جزو أصحاب او قرار گیرد و خواه و ناخواه طَرْد مى ‏شد و جَوِّ معنویت و أصالتِ آن حضرت و پیروان واقعیش چنین فردى را در خود نمى ‏پذیرفت. آن حضرت کراراً مى‏ فرمود: مقصود ما خداست.

سالک وارسته آیت‌ الله شهید دستغیب رحمة الله علیه: بدگمانی‌ های بی‌ مورد به همسر یا نوکر یا شاگرد مغازه یا کارگر کارخانه، آنان را به خیانت می‌ کشاند؛ زیرا کنجکاوی ‌های زیاد شوهر یا بزرگ خانه یا صاحب کار، خیانت و کارهای زشت را به یاد آ‌نها می ‌آورد و فکر خیانت را در دل آنها می ‌اندازد. امیرالمؤمنین علیه السلام می‌ فرماید: «پرهیز کن از غیرت کردن بی ‌مورد؛ زیرا اظهار غیرت در غیر موردش، زنان تندرست را به بیماری و بی ‌گناه را به سوی گناه می‌خواند».

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

برای طالبِ سلوک الی الله سه شرط اصلی واجب است، اول: قابلیت و استعداد؛ می فرمودند: استاد و ولیّ خدا به اندازه قابلیت و استعداد با شاگردانش سخن می گوید و به او بهره می رساند. دوم: طلب و اشتیاق؛ یعنی نفس باید طالب باشد و مشتاق و الّا پس می زند. سوم: تسلیم نسبت به دستورات؛ یعنی باید میزان قبول و تواضع نفس در مقابل حق وسیع باشد، مانندِ موم نرم باشد؛ بعضی از نفوس چموش هستند اینها بدرد سلوک نمی خورند. می فرمودند: سلوک تنها ذکر گفتن نیست، سلوک تسلیم بودن و گردن نهادن به ما جاء به النبی صلی الله علیه و آله است، تسلیمِ حق بودن است، هرچه به او گفتند، بگوید چشم؛ در پیشگاه خدا عبد محض باشد.

حکیم متألّه آیت الله جوادی آملی حفظه الله: در روایات ما آمده است: برای انجام هر کار «بسم اللّه الرحمن الرحیم» بگویید؛ یعنی کاری که قصد انجام آن را دارید، باید به گونه‏ای باشد که در مدخل ورودی آن بتوان گفت: «خدایا به نام تو». به این ترتیب، ما هیچ کاری را بدون مطالعه، تفکر و عاقبت سنجی انجام نمی‏دهیم؛ و علاوه بر این، کارهایی را انجام می‏دهیم که بتوانیم در ابتدای آن بگوییم: «خدایا با نام تو آغاز می‏کنم». چنین کاری یا واجب است یا مستحب. حرام و مکروه را نمی‏توان با نام خدا انجام داد. با این تمهید شیطان همواره در اسارت ماست.

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

انسان بی‌ مراقبه مثل مریضی است که پرهیز نمی‌کند. آدم حصبه‌ای نباید چیزی بخورد و اگر یک چیز ثقیل خورد تمام روده‌هایش پاره می‌شود و می‌میرد. پیغمبر اکرم فرمود: الْمَعِدَةُ بَیْتُ الدَّاءِ وَ الْحِمْیَةُ رَأْسُ کلّ دَّوَاء. (معده خانه ى بیمارى است و پرهیز کردن بهترین و اولین دارو است)

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

یکی از سالکان راه خدا می گوید: برخی هستند که تمام آنچه از آنها صادر می شود حال یا به شکل کلام یا عمل فقط و فقط موجب خندیدن دیگران است یعنی تمام هنر زندگی شان همین است! چرا انسان از آن دسته افرادی نباشد که منطق و عملش دیگران را به تحسین عقلی و دینی وادار نماید؟ چرا از آن دسته نباشیم که دیگران را به تفکّر و یا تغییر در نحوه رفتار در زندگی و تعامل با دیگران فرا بخوانیم؟ و خوشا به حال آنانی که کلام و عمل و حتی سیمایشان دل ها را به سمت خدا به پرواز درمی آورد.

عارف کامل حضرت علامه طهرانی رحمة الله علیه می فرمودند:

بهترین امور در سیر الی الله آن است که نه جنبه افراط باشد نه تفریط، نه تند باشد و نه کند. بهترین امّت الْنَّمَطُ الْأَوْسَط، همان افراد میانه ‏رو هستند. از بهترین حالات سالک این است که معتدل باشد نه افراط داشته باشد نه تفریط لذا گفته اند:

مفسر کبیر قرآن حضرت علامه طباطبایی رحمة الله علیه می فرمودند:

عارف کامل مرحوم علامه طهرانی رحمة الله علیه: