برای اولین بار مستندات تاریخی زیارت پیاده بر اساس قرآن و روایات و سیره علما و حتی در سایر ادیان توسط استاد حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی بررسی شده و "بر مرکب إرادت" نام گرفته است. «بخش سوّم» آن تقدیم می گردد.
بسم الله الرحمن الرحیم
کتاب بر مرکب إرادت، فرهنگ نامه زیارت با پای پیاده (۳)
زیارت اربعین از نشانه های مؤمن و خصائص سیّد الشّهداء علیه السّلام است
همه روزها و شب ها اوقات زیارت است و اینطور نیست که زمانی را محدود برای زیارت دانست اما انوار و آثار الهی و فیوضات رحمانی در برخی ایام برای زیارت خاصّ است.
یکی از خاصّترین ایام زیارتی، زیارت امام حسین علیه السلام در اربعین است.
در کتاب «إقبال»، سیّد بن طاووس با إسنادش به أبی جعفر طوسى، و او با إسنادش به امام حسن عسکرى علیه السّلام روایت مى کند که آن حضرت فرمودند: عَلاماتُ المؤمنِ خَمسٌ: صَلَواتُ إحدى و خَمسینَ، و زیارةالأربعینَ، والتَّخَتُّم بِالیَمینِ، و تَعفیرُ الجَبینِ، و الجَهْرُ بِبسم اللهِ الرَّحمنِ الرَّحیمِ. (إقبال الأعمال، ج 3، ص 100)
(نشانه هاى مؤمن پنج چیز است: اوّل: نماز پنجاه و یک رکعت (واجب و نافله در طول شبانه روز). دوّم: زیارة اربعین حضرت سیّدالشّهداء علیه السّلام. سوّم: انگشتر در دست راست نمودن. چهارم: پیشانى بر خاک گذاردن. پنجم: بلند گفتن بسم الله الرّحمن الرّحیم در نمازهاى جهریّه (صبح، مغرب و عشاء)
اربعین از خصائص سیّد الشّهداء علیه السّلام است
زیارت و همینطور عزاداری اربعین را باید از اختصاصات امام حسین علیه السّلام برشمرد که این امر برای هیچ کس حتّی معصومین وارد نشده است.
اسلام و سیرۀ معصومین، فقط سه روز عزاداری را برای اموات تجویز می نماید و بیش از سه روز را نهی فرموده است و در این میان حتّی ائمۀ معصومین علیه السلام و حتّی پیامبر صلّی الله علیه و آله هم استثناء نیستند چه رسد به علما و سایر مردم.
تنها استثنائی که ذکر شده برای سیّدالشّهداء علیه السّلام است و بس! تا جائیکه برخی از بزرگان در سابق و لاحق برگزاری مراسم اربعین یا همان چهلم را برای غیر از سیّدالشّهداء علیه السلّام بدعت در سنّت پیامبر صلی الله علیه و آله دانسته و فتوای به حرمت دادند. (برای مطالعۀ بیشتر به کتاب «أربعین» تألیف آیت الله سیّد محسن حسینی طهرانی مراجعه شود)
نظر مؤلّف در برگزاری مراسم چهلم برای اموات
کوتاه سخن آنکه: اگر برگزاری مراسم چهلم برای اموات به عنوان سنّت و یک امر دینی در قالب و عنوان خاصّ باشد قطعا بدعت و حرام است! اما اگر صرفاً به عنوان برگزاری مجلس ترحیم در یک عنوان عامّ باشد نمی توان آن را بدعت دانست و حرام شمرد. حال اگر گفته شود چرا برای مجلس از عنوان اربعین و چهلم استفاده شده و چه ضرورتی بر این امر است؟ گفته می شود: می توان آن را به جهت استفاده از آثار عدد چهل دانست همانطور که عرفای بالله در دادن اذکار از عدد چهل و آثار آن استفاده می کنند و برنامه هایی را دستور می فرمایند. گرچه به نظر می رسد آنچه امروزه در میان جامعه ما برای اموات مرسوم شده همان حالت اوّل است.