گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

با سلام سوالی از محضرتون داشتم اگر کسی را طلسم کردند یا مورد سحر واقع شد چه کارهایی برای دفع سحر و خنثی کردن اثر طلسم میتوان انجام داد که موثر باشد؟؟؟ و من الله توفیق با تشکر پاسخ از حجة الاسلام شیخ محمد شاهرخ همدانی

هو العلیم

علیکم السلام

چون عده ای با مقوله طلسم و سحر به صورت افراطی برخورد کرده و هر امری را که بر خلاف میل و اراده آنان پیش رود و یا تاخیری در آن حاصل شود ناشی از طلسم و تعابیری مثل بستن بخت تلقی می کنند و برخی هم به صورت تفریطی به طور کلی منکر آن هستند و صرفا آن را خرافه می پندارند، به عنوان مقدمه قدری درباره آن نوشته بعد به جواب مورد نظر می پردازیم:

یکی از اصول اساسی توحید، این است که همه قدرت ها در این جهان از قدرت پروردگار سرچشمه می گیرد، حتی سوزندگی آتش و برندگی شمشیر بی اذن فرمان او نمی باشد. منتها مفهوم این بیان مجبور بودن افراد در کار خود نیست.
توضیح این که: جهان آفرینش، جهان اسباب و مسببات است. البته برخی سبب ها مادی است و برخی غیر مادی است. اراده حکیمانه خداوند بر این تعلق گرفته است که هر پدیده و حادثه ای از علت ویژه خود صادر گردد و درعین حال، نظام علت و معلول ها همگی به خدا منتهی شده و از او قدرت و نیرو می گیرند. او است که سبب را می آفریند و به آن قدرت و نیرو می بخشد و آن را برای ایجاد معلول ویژه خود آماده می سازد. در حقیقت مؤثر واقعی، در تمام نظام جهان یکی است و نظام جهان که به صورت اسباب و مسببات جلوه گری دارند، همگی از او استمداد گرفته و به او منتهی می شوند.

انسان موجود پیچیده‌ و ناشناخته ای است که می‌تواند کارهای خارق ‌العاده و غیر طبیعی انجام دهد. این قبیل کارها از ابعاد مادی و غیر مادی وجود انسان سرچشمه می‌گیرد. از جهت مادی انسان می‌تواند با کمک ابزار مادی و با انجام برخی تمرینات، سرعت خود را در انجام برخی کارها افزایش دهد و یا نسبت به برخی پدیده‌ها عادت کند که برای دیگران تعجب آور باشد. از جهت معنوی نیز انسان با به کارگیری نیروی‌های روانی و روحی کارهای فوق العاده انجام می دهد. یکی از این امور خارق العاده طلسم است

آنچه که از آیات قرآن بر می آید این است که سحر در شهرهای کهن همانند کلدان و مصر در زمان حضرت موسی و فرعون و پیش از آن در زمان حضرت نوح (ذاریات، 52) رواج داشته است (تفسیر تسنیم، آیت الله جوادی آملی، ج 5، ص 688).

حقیقت طلسم و سحر از ارتباط قوای غیر مادی و قوای مادی ناشی می شود بنابراین بر خلاف کسانی که آن را صرفا امری خرافی می پندارند باید گفت: طلسم خرافه نیست و دارای اثر و واقعیت است. ابن سینا بر این باور است که سبب سحر نفوس قوی هستند که بدون استفاده از ابزار مادی به وقوع می پیوندد وی می گوید: «پدیده های غیر عادی در جهان طبیعت از سه منشأ سرچشمه می گیرند: الف. هیئت نفسانی، ب. خواص اجسام عنصری؛ مثل جذب آهن توسط مغناطیس، ج. قوای آسمانی که در اثر ارتباط با قوای زمینی آثار عجیب را در پی دارد. سحر از نوع اول است، ولی طلسم از نوع سوم است. (دائرة المعارف تشیع، ج 9، ص117)

مجمع البحرین در ذیل کلمه طلسم می نویسد: «سه نظریه مشهور درباره واژه طلسم وجود دارد: 1 از دو لفظ طلٌ به معنای اثر و اسم ترکیب یافته است. 2 لفظی است یونانی به معنای گره غیر قابل گشودن. 3 مقلوب کلمه مسلط است» (طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تحقیق: حسینی، سید احمد، ج 5، ص107، المکتبة المرتضویة)

سحر و جادو از نظر قرآن کریم و احادیث تا حدی واقعیت دارد. به این امر در آیه 102 سوره بقره و 4 سوره فلق اشاره شده است. از این آیات و برخی روایات استفاده می شود که برخی از سحرها واقعا اثر گذارند. همچنان که آیه 102 سوره بقره می فرماید: مردم سحرهایی را فرا می گرفتند که میان مرد و همسرش جدایی می افکند.

علامه طباطبایی در وجود داشتن چنین اموری می فرمایند: «... در این میان افعال خارق العاده دیگری است که مستند به هیچ کدام از سبب از اسباب طبیعی و عادی نیست، مانند خبر دادن از پنهانی ها و مانند ایجاد محبت یا دشمنی و گشودن گره ها و گره زدن ها و خواب کردن و احضار و حرکت دادن اشیاء با اراده و از این قبیل کارهایی که مرتاض ها انجام می دهند که به هیچ وجه قابل انکار نیست، یا خودمان بعضی از آنها را دیده ایم و یا برایمان آن قدر نقل کرده اند که دیگر قابل انکار نیست

از بعضی آیات قرآن استفاده می شود که بعضی از انواع سحر به راستی اثر می گذارد؛ مانند آیه ذیل که می گوید آنها سحرهایی را فرا می گرفتند که میان مرد و همسرش جدایی می افکند: ” فَیتَعَلَّمُونَ مِنْهُما ما یفَرِّقُونَ بِهِ بَینَ الْمَرْءِ وَ زَوْجِهِ” . یا تعبیر دیگری که در آیات فوق بود که آنها چیزهایی را فرا می گرفتند که مضر به حالشان بود و نافع نبود: ” وَ یتَعَلَّمُونَ ما یضُرُّهُمْ وَ لا ینْفَعُهُمْ (بقره، 102)

ابن عباس گوید: لبید یهودی پیغمبر صلی الله علیه و آله را سحر کرد، و سحر را در چاه بنی زریق انداخت حضرت بیمار شد، در حالی که حضرت به خواب بود دو فرشته آمدند، یکی از آن دو کنار سر حضرت و دیگری پهلوی پای او نشست و به ایشان خبر دادند، که شما را سحر کرده و سحر را در زیر پوست نهاده و در زیر سنگی در چاه زروان گذارده اند پیغمبر حضرت علی علیه السلام و زبیر و عمار را فرستاد تا آب چاه را کشیدند و سنگ را برداشتند و جف را در آوردند و دیدند که در آن مقداری مو است با دندانه هائی از شانه که ۱۱ گره با سوزن بر آن زده اند، در این موقع معوّذتین آمد هر گرهی را که می گشودند آیه ای از آنها را می خواندند، حضرت احساس سبکی کرد و برخاست گویا از قید و زنجیر آزاد شده است، و جبرئیل می گفت: ” بسم الله ارقیک من کل شی ء یؤذیک من حاسد و عین و الله یشفیک.

پس،

اولاً: در طلسم از طریق برخی ابزار و وسایل مادی، نیروهای غیر مادی و به قولی ماورایی جهت انجام کارها به خدمت گرفته می شوند.

ثانیاً: طلسم کار ساده و راحتی نیست و از دست هر کسی بر نمی آید. باید توجه داشت که از هر کسی که ادعای دانستن این امور را دارد، نباید به راحتی پذیرفت؛ چون بسیاری از سودجویان از این راه برای خود منبع درآمد درست کرده و مردم را فریب می دهند. بنابراین گرچه سحر و جادو واقعیت دارد ولی غالب آنچه امروزه در میان مردم در این باره شایع است بى‏اساس مى‏باشد و اکثر کسانى که به این امور مى‏پردازند کلاه بردارانى هستند که از این طریق قصد اخاذى و پر کردن جیب خود را دارند.

ثالثا: تحصیل و به کار بردن آن از لحاظ شرعی حرام مسلّم است و بزرگان از یادگیری و بکاربتسن آن به شدت نهی می کردند و کسانی که به این امور می پردازند واقعا مُکدّر و افرادی ظلمانی هستند

مرحوم شهید اول از علمای بزرگ اسلام که سیدنا الاستاد علامه طهرانی ارادت خاصی به ایشان و تالیفات ایشان داشتند می نویسد: «طلسم حرام و کسب درآمد کردن از این راه نیز حرام است». (شیخ عباس، سفینة البحار، ج 4، ص91)

سیدنا الاستاد می فرمودند: تمام این علوم هم محرّم است؛ تمام علومى که ممکن است إنسان بواسطه آنها بتواند بواقعیّتى برسد و واقعیّت هم دارند، ولى شرع آنها را طریق قرار نداده است، حرام است. مَنْیِتیزْم و هیپْنوتیِزْم را شرع طریق قرار نداده است؛ ارتباط با جنیّان را طریق قرار نداده است؛ راه کَهانت و راه سِحر را بسته است؛ اینها همه علوم محرّم هستند در حالتى که بعضى از آنها مسلّم بواقع إصابت مى‏کنند، و در آن حرفى نیست؛ ولى طریق، غلط است... حال ما نمى‏توانیم بگوئیم: چون واقعیّت دارد، پس حلال است.

بین حلال و واقعیّت فرق بسیار است. خیلى چیزها در خارج واقعیّت دارد و لیکن در شرع ممنوع است. شرع مى‏گوید: باید از این طریق بروى و به واقع برسى. حکم در میان مردم باید از طریق أیمان و بیّنات باشد. اگر مى‏خواهى بر کسى ادّعائى کنى، باید شاهد بیاورى؛ و اگر نه، طرف را بیاورى تا او قسم بخورد؛ و اگر او قسم نخورد، قسم به خودت بر مى‏گردد؛ باید قسم بخورى. و بالاخره فقط از این راه مطلب حلّ مى‏شود، و راه‏هاى دیگر بسته است؛ با اینکه یقین دارى، و با چشمان خود مشاهده نموده‏اى که دزد به خانه‏ات داخل شده، و أموال تو را برداشته و با خود برده است. آیا یقین از این‏ هم بالاتر مى‏شود؟! (ولایت فقیه در حکومت اسلام، ج ‏1، ص: 122)

رابعا: طلسم علی رغم وجود و تأثیرات غیر قابل انکار آن، قابل ابطال است

خامسا: که از همه این موارد مهمتر است آن است که بسیاری از مواردی که مردم از آن به عنوان طلسم و سحر و جادو نام می برند اصلا طلسم نیست که اولا: باید توجه داشت که اغلب مواردی که مردم آن را سحر می پندارند، ناشی از توجه بیش از حد عده ای به خرافات و اوهام و سوء استفاده عده سودجوی دیگر، از شرایط فراهم آمده است، در حالی که از سحر اطلاعی ندارند ثانیا: معمولا چون نسبت به تقدیر و مشیت پرودگار عالم و تدبیر امور به دست او غفلت دارند و ایمان نسبت به این امر ضعیف است هر پیش آمدی و تاخیری را از طلسم قلمداد می کنند اینجاست که خوب است در مواری که چنین ظنی پیدا می کنند به شخص خبیر و مطلعی مراجعه کنند و مساله خود را مطرح کنند. 

ابطال طلسم و سحر

اگر موردى پیدا شد که طلسم وسحرى در کار بود راه‏هایى براى بطلان آن در آیات قرآن و روایت وجود دارد:

1- استعاذه به خداوند و خواندن سوره‏هاى فلق و ناس. (بهترین شیوه برای ابطـال طلسمات، توکـل به خداوند قهـار و جبار و پناه بردن به اقیانوس بی‌کران رحمت او، قرآن کریم است؛ چرا که «ما آنچه از قرآن می فرستیم شفا و رحمت الهی برای اهل ایمان است اسراء، 82)

2- آیه 100 سوره نسا «و من یهاجر فی سبیل الله...» تا آخر آیه با جوهر زعفران با کره گاو روی کف دست نوشته شود.
3- درخواست دعا از اولیاى واقعى خداوند. (براى دعا به درگاه خداوند نیازى به واسطه و دعانویس نیست؛ بلکه هر کس مى‏تواند براى رفع مشکلات خود به درگاه او عرض حاجت نماید و از اعمال نیک براى تقرب به درگاه خداوند بهره ببرد. مگر آن که به افراد وارسته و اهل دل دسترسى داشته باشیم که به طور یقین دعاى آنان و نفوذ کلام آنان تأثیر ویژه‏اى دارد.)

4- صدقه دادن. (بسیار موثر است)

5- خواندن سوره یس و آیه «و ان یکاد» و «چهار قل» است که سیدنا الاستاد بر آن بسیار تاکید داشتند می فرمودند: هر آیه آیت الکرسی را جداگانه نوشته و از سمت راست اطاقی که در آن نشیمن دارید در بالای اطاق دور تا دور اطاق نصب کنید بسم الله یک آیه است در بیت سیدنا الاستاد این مطلب بود و به رفقای خود سفارش می کردند.

6- محمد بن عیسی می گوید از حضرت رضا علیه السلام در باره سحر پرسیدم حضرت فرمود: سحر واقعیت دارد و به اذن خدا اثر می کند هر گاه ترا سحر کردند دستت را تا مقابل صورتت بالا ببر و این دعا را بخوان: ” باسم الله العظیم باسم الله العظیم رب العرش العظیم الا ذهبت و انقرضت.

8- حرز امام جواد علیه السلام که کیفیت آن در کتاب مفاتیح است بسیار مجرب و مورد تایید و تاکید بزرگان است طبق همان طریقی که نوشته شده عمل کنید (راوی می گوید: صبح حضرت جواد  علیه السلم از پى من فرستاد وقتى خدمت آن جناب رسیده نشستم، پوست آهوئى از پوست آهوى تهامه خواست بعد با خط مبارک خود آن حرز را نوشت بعد فرمود: یاسر این نوشته را ببر پیش امیر المؤمنین بگو یک‏ قاب لوله‏اى از نقره بسازد و آنچه میگویم بر آن نقش نماید هر وقت خواست آن را به بازوى خود ببندد بر بازوى راست ببندد.

ابتدا وضوى نیکو و شادابى بگیرد و چهار رکعت نماز بخواند در هر رکعت یک حمد می خواند و هفت مرتبه آیة الکرسى و هفت مرتبه شهد اللَّه و هفت مرتبه و الشمس و ضحیها و هفت مرتبه و اللیل اذا یغشى و هفت مرتبه‏ قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ مى‏خواند.
وقتى نماز خود را تمام کرد این حرز را بر بازوى راست مى‏بندد در گرفتاریها و ناراحتیها و هر چه موجب ترس و وحشت او مى‏شود و نباید موقعى که طلوع قمر در برج عقرب است ببندد اگر او با رومیان بجنگ پردازد بر آنها با اجازه خدا پیروز مى‏شود.
حرز حضرت امام جواد علیه السلام این است:« یانور یابرهان یا مبین یا منیر یارب اکفنی الشرور وآفات الدهور واسئلک النجات یوم ینفخ فی الصور. سید ابن طاوس‏،مهج الدعوات و منهج العبادات)

9- استفاده از آب باران (نیسان) طبق دستوری که در کتاب مفاتیح است برای دفع وسوسه استفاده کنید علامه طهرانی از این آب استفاده می کردند

شیخ محمد شاهرخ همدانی