گوهر معرفت
عرفان و اخلاق کاربردی بر مبنای قرآن و عترت

یکی از با فضیلت ترین شب و روز سال شب و روز عرفه است؛ در این مختصر بر اساس یادداشتی از جناب استاد شاهرخ همدانی حفظه الله به اعمال و حالات سالکان راه خدا با عنایت به سیرۀ مرحوم علّامه طهرانی قُدّس سرّه اشاره می شود.

بسم الله الرحمن الرحیم

شب و روز عرفه

منبع: یادداشتی از حجت الاسلام حاج شیخ محمد شاهرخ همدانی

وقتی دل انسان بر اثر مراقبه و روزه و گفتن اذکار در ایام آغازین ماه ذی الحجّه توحیدی شد آماده می‌شود تا حجاب‌های بین او و پروردگارش مرتفع گردد تا در روز عرفه به پرتوی از معرفت و معارف الهی دست یازد.

شب عرفه؛

شب عرفه بسیار شب مهمی است، زیارت سیدالشهدا در شب عرفه بسیار وارد شده است، عرفای بالله همچون مرحوم حداد رحمة الله علیه  در شب عرفه زیارت مخصوص سیدالشهدا علیه‌السلام در شب عرفه را (دعاى مخصوصى است که در مفاتیح آمده است) می‌ خواندند و به شاگردانشان هم برای خواندن این زیارت شب عرفه دستور می‌دادند.

همچنین در شب عرفه قرائت دعای یا شاهد کل نجوی وارد شده است.

روز عرفه؛

غسل روز عرفه را نباید فراموش کرد که بسیار اثر دارد و افضل آن از صبح است تا ظهر، لیکن تا عصر هم مى‏ توان انجام داد.

بزرگان می فرمودند: هر چه مسکنت دارید در این روز به خدا عرضه کنید و بگویید خدایا هنر ما در ناسپاسى و معصیت است و هنر مولى رحمت و بخشش و مغفرت است.

پیامبر اکرم صلی الـله علیه و آله فرموده ‏اند: با فضیلت‏ ترین دعا در روز عرفه، که پیامبران قبل از من هم در روز عرفه آن را مى‏ خواندند این است: «لا اله الا الـله وحده لا شریک له، له الملک و له الحمد، و هو على کل شى‏ء قدیر» که خوب است این دعا هم خوانده شود.

اما چون وقت زوال شد، زیر آسمان رود و نماز ظهر و عصر را با رکوع و سجود نیکو به عمل آورد و چون فارغ شود دو رکعت نماز بخواند، در رکعت اول بعد از حمد سوره توحید و در رکعت دوم بعد از حمد سوره کافرون بخواند.

روز عرفه روزه ‌اش بسیار مؤکّد است البته اگر انسان را ضعف بگیرد و نتواند دعای بعدازظهر عرفه را بخواند، بهتر است که روزه نگیرد، ولی اگر می‌تواند هم روزه بگیرد و هم دعای معروف عرفه را بخواند

سیرۀ استاد در دعای عرفه؛

خوب است دعای عرفه دسته جمعی خوانده شود؛ مرحوم علّامۀ طهرانی در خیلی از سنوات اهلشان را جمع می ‌کردند در منزلشان و این دعا را می‌خواندند و خوب است که بقیّه هم گوش دهند، این که در مجالس فعلا رسم شده است که هر کسی یک مفاتیح دستش می ‌گیرد و دعا می ‌خواند مطلوب بزرگان نیست؛ دعا را باید یک نفر بخواند و بقیّه در دل با او بخوانند، این اثرش بیشتر است از اینکه انسان خودش مفاتیح دست بگیرد و دعا بخواند و همینطور در سایر دعاها فرقی نمی‌کند آن تأثیر بیشتری دارد و تمرکز بیشتری برای انسان حاصل می‌کند.